Διαβάσαμε: «Βρώμικο παιχνίδι» της Μαριαλένας Οικονομίδου (Φίλντισι)

Η Μαριαλένα Οικονομίδου είναι τραγουδοποιός και κουβαλάει μιά οικογενειακή καταβολή, που θα ήταν έκπληξη αν είχε ασχοληθεί με οτιδήποτε άλλο εκτός από την καλλιτεχνία. Κόρη του Γιώργου Οικονομίδη και της Λιάνας Βιτσώρη, γεννήθηκε σε ένα σπίτι όπου η καλλιτεχνία ήταν κάπως σαν τον αέρα που αναπνέουμε.

Ο πατέρας της, Γιώργος Οικονομίδης ήταν από τους πιό γνωστούς στιχουργούς της εποχής-ανάμεσα στα άλλα έγραψε και το περίφημο ΄΄Κορόιδο Μουσολίνι΄΄- και ο πιό γνωστός κομφερασιέ της εποχής του, με δική του εκπομπή στο κρατικό ραδιόφωνο, σε μιά εποχή πού, βέβαια, δεν υπήρχαν ιδιωτικά. Εν ολίγοις, ένα από τα πιό γνωστά πρόσωπα στην ελληνική επικράτεια. Η μητέρα της, Λιάνα Βιτσώρη, ήταν ηθοποιός-μιά καλλονή της εποχής-πού, όμως αποσύρθηκε νωρίς για να αφοσιωθεί στην οικογένειά της, αφού πρόλαβε να παίξει δίπλα στον Δημήτρη Χόρν. Καί, κυρίως, υπήρχαν οι παππούδες και η γιαγιά της. Γιαγιά της ήταν η περίφημη Νίτσα Τσαγανέα, μιά από τις πιό γνωστές και αγαπημένες ηθοποιούς που πέρασαν από τον κλασικό ελληνικό κινηματογράφο.

Η Νίτσα Τσαγανέα,από τον πρώτο της γάμο με τον,επίσης ηθοποιό, Γιώργο Βιτσώρη, απέκτησαν την κόρη τους Λιάνα, μητέρα της Μαριαλένας. Ο Γιώργος Βιτσώρης αναγκάστηκε να φύγει από την Ελλάδα και να εγκατασταθεί στο Παρίσι, γιατί ήταν ένας από τους πρώτους Ελληνες τροτσκιστές, και αυτά δεν ήταν εύκολα πράγματα για την Ελλάδα εκείνης της εποχής. Χώρισε με την Νίτσα Τσαγανέα, η οποία παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο, τον Χρήστο Τσαγανέα, επίσης ηθοποιό που όλοι έχουμε λατρέψει μέσα από τις ελληνικές ταινίες εκείνης της εποχής. Θα μας φάει πολύ χώρο για να αναφέρουμε τις ταινίες όπου έπαιξαν η Νίτσα και ο Χρήστος Τσαγανέας, αρκεί, ίσως, μόνο να πούμε ότι είναι από τις ταινίες που καθόρισαν μεγάλο κομμάτι του νεοελληνικού μας πολιτισμικού γίγνεσθαι.. Γιατί τα γράφω όλα αυτά; Για να κατανοήσουμε καλύτερα το καλλιτεχνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο γεννήθηκε και μεγάλωσε η Μαριαλένα Οικονομίδου.

Μια γιαγιά, που θα την ήθελαν να την έχουν γιαγιά οι περισσότεροι από εμάς, που συμμετείχε συν τοις άλλοις και στην Εθνική Αντίσταση,ένας απολαυστικός παππούς, ένας μπαμπάς λαμπερός και πασίγνωστος στο Πανελλήνιο και μιά μαμά καλλονή και χαμηλών τόνων. Ολα αυτά μοιάζουν με παραμύθι, που ήταν κιόλας.. Η Μαριλένα έγραψε τραγούδια, τραγούδησε, συνεργάστηκε με γνωστα ονόματα της ελληνικής μουσικής. Η Μαίρη Λίντα, η Γλυκερία, ο Βλάσης Μπονάτσος, ο Χρήστος Κυριαζής είναι μόνο κάποιοι που έχουν τραγουδήσει τραγούδια της. Ο Στέφανος Κορκολής ενορχήστρωσε έναν από τους δίσκους της στα μέσα της δεκαετίας του ’80, αλλά δεν κυνήγησε η ίδια ποτέ τα φώτα της μεγάλης δημοσιότητας. Ανθρωπος χαμηλών τόνων, όπως τα περισσότερα τραγούδια της που ερμήνευσε ή ίδια, δεν θέλησε ποτέ να θεωρήσουν οι άλλοι, ότι έκανε καριέρα στηριζόμενη στο όνομα του πατέρα της. Οπως έχει πεί η ίδια:΄΄

Ο μεγάλος καυμός του πατέρα μου ήταν που ήμουν επαναστάτρια. Δεν ήθελα να πούνε ότι με επέβαλε ο πατέρας μου. Κάναμε απίθανους τσακωμούς τότε. Μου έλεγε: ΄΄Ντρέπεσαι που είσαι παιδί μου; Εχω βγάλει τόσους και τόσους καλλιτέχνες που κάποιοι δεν είχαν το μισό σου ταλέντο κι εσύ αρνείσαι;΄΄ Πείσμα εγώ. Ηθελα να κάνω τα δικά μου βήματα. Του έλεγα ΄΄προτιμώ να είμαι στο ταμείο από το να πούν ότι με έβγαλες στη σκηνή επειδή είμαι κόρη σου. Θυμάμαι είχαν πέσει πάνω μου ο Δημήτρης Χόρν και ο Αλέκος Σακελλάριος , που πίστευαν στο ταλέντο μου, να με μεταπείσουν, αλλά εγώ….βράχος. Να σκεφθείτε ότι στους τρείς πρώτους δίσκους μου εμφανιζόμουν απλά ως Μαριαλένα. Το επίθετο το έβαλα, μόνο αφ΄ότου πέθανε. Τον πίκρανα τον πατέρα μου. Το μετάνιωσα όταν πέθανε. Αλλά έπρεπε να ακολουθήσω τον δικό μου δρόμο. Ηταν πιο δύσκολος ,αλλά ήταν δικός μου΄΄.

Για τον λόγο αυτό, για να πεί με δικά της λόγια την ιστορία της οικογένειάς της, και αφού δεν μπορούσε να την κάνει τραγούδι, έγραψε ένα θεατρικό έργο με τίτλο ΄΄Βρώμικο παιχνίδι΄΄, που ανέβηκε στο θέατρο και τώρα κυκλοφόρησε σε βιβλίο από τις εκδόσεις ΄΄Φίλντισι΄΄. Είναι ένα έργο όπου πρωταγωνιστούν η αγαπημένη της γιαγιά, ο πατέρας της, η μητέρα της αλλά και η ίδια. Ενα έργο όπου σήμερα πια, προσπαθεί να πεί τι έγινε τότε.

Φυσικά και είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο, και γι΄αυτό έχει ενδιαφέρον. Δεν υπαινίσσεται ότι είναι αντικειμενικό, κάθε άλλο. Η Μαριαλένα Οικονομίδου εδώ, καταθέτει την άποψή της,μαζί και την ψυχή της. Λέει την δική της αλήθεια, χωρίς υπαινιγμούς, αλλά με λόγια καθαρά και ξάστερα. Και όπως συμβαίνει σε όσα έργα τέχνης είναι αποτέλεσμα ψυχής, πρέπει να δεί κανείς το έργο ή να το διαβάσει για να συμμετάσχει στη δική της συγκίνηση.Αξίζει τον κόπο να πούμε πως στην παράσταση που ανέβηκε στο θέατρο με το ΄΄Βρώμικο παιχνίδι΄΄ , έγραψε η ίδια την μουσική και τα τραγούδια που ακούγονταν στην παράσταση. Και οφείλουμε να πούμε πως, είτε πρόκειται για το ΄΄Ποιός μας κυβερνά Μανώλη΄΄, με την φωνή της γιαγιάς της Νίτσας Τσαγανέα, είτε είτε για το ΄΄Βρώμικο παιχνίδι΄΄ που ερμηνεύει η ίδια, έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Στο cd που εμπεριέχεται στο βιβλίο με το θεατρικό της έργο, υπάρχει και μιά ηχογράφηση με τη φωνή της μητέρας της, ηχογραφημένο στη Γαλλία , υποθέτω τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.

Η Μαριαλένα Οικονομίδου γράφοντας το ΄΄Βρώμικο παιχνίδι΄΄, έκανε μιά κατάθεση ψυχής. Μια κατάθεση ψυχής που αφορά πρόσωπα ,όμως, που συναντήθηκαν μέσα από το σινεμά και την μαγεία του και με τις δικές μας προσωπικές στιγμές. Που έγιναν κομμάτι και του δικού μας κόσμου, μέσα από το έργο τους. Μόνο και μόνο γι΄αυτό την ευχαριστούμε. Και όσοι είχαμε την τύχη να την γνωρίσουμε από κοντά, καταλαβαίνουμε πόσο πολύ την πόνεσε αυτή η ιστορία, αλλά και πόσο έντιμη ήταν και είναι ,αφού δεν ξεπούλησε τίποτα από αυτά για να ωφεληθεί η ίδια.

΄΄Μαμά, δε χωρίσαμε. Και είχες δίκιο, ο ομφάλιος λώρος δεν κόπηκε ποτέ. Με ρωτούσες πως θα ζήσω χωρίς εσένα. Σου απαντούσα δε θα ζήσω χωρίς εσένα, μα ζώ και δε ζώ, κι αν ζώ, είναι για τα εγγόνια σου, τη μητέρα σου, τον Ρομπέρτο, που με χρειάζονται. Παρ’ όλα τα άσχημα πράγματα που συμβαίνουν.. Εγώ κάνω πως τα αγνοώ. Μόνο ένα πράγμα ζητάω. Να μη με αγνοούν. Να με σέβονται, έστω σαν απόρροια δική σας. Ποιός έχει δίκιο, ποιός άδικο δεν μ’ ενδιαφέρει. Στέκομαι σαν παρατηρητής της ίδιας μου της ζωής και παρακολουθώ αυτό που συμβαίνει. Ολα γύρω ένα ψέμα, που κάποιες φορές σου ζεσταίνει την καρδιά ψεύτικα. Ολα κάλπικα.

Ένας πήχης που μέρα με τη μέρα κατεβαίνει, κατεβαίνει και σκάβει για να πάει στον πάτο. Δεν υπάρχουν αλήθειες, κι αν υπάρχουν κάνεις μιά με το χέρι σου και τις διώχνεις , σαν μιά μύγα που κάθισε στο μπράτσο σου, γιατί δεν την αντέχεις, γιατί έχεις συνηθίσει στα ψέματα΄΄.

Λίγες γραμμές από το ΄΄Βρώμικο παιχνίδι΄΄, το θεατρικό έργο που έγραψε η Μαριαλένα Οικονομίδου, δείχνοντάς μας πως εκτός από ευαίσθητα τραγούδια, μπόρεσε και έγραψε και ένα θεατρικό έργο ,εκθέτοντας κρυμμένες πληγές και αλήθειες δικές της.