Τι πραγματικά συμβαίνει στην Σαντορίνη
Από Παναγιώτης Παπανικολάου
Ένα αλαλούμ επικρατεί τις τελευταίες μέρες στις πλάτες της Σαντορίνης, ενός νησιού που κρατά στους ώμους της τον τουρισμό της χώρας!
Την ίδια ώρα που η Σαντορίνη και τα γύρω νησιά χορεύουν στους ρυθμούς των Ρίχτερ, οι επιστήμονες έχουν βαλθεί να μας τρελάνουν! Άλλοι βλέπουν σεισμό 6 Ρίχτερ, άλλοι έκρηξη ηφαιστείου και άλλοι ζητούν από τους μόνιμους κατοίκους που έχουν φύγει από το νησί να γυρίσουν! Την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα στήριξης στους εραζομένους, που αυτή την περίοδο έχουν μείνει στην ουσία άνεργοι.
«Υπαρκτή η ενεργοποίηση του Κολούμπο και σεισμός 6 Ρίχτερ – Αμφότερα τα σενάρια θα δώσουν τσουνάμι»
Τις εκτιμήσεις του για τη σεισμική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης, δημοσίευσε σε ανάρτηση στο Facebook ο καθηγητής Σεισμολογίας Άκης Τσελέντης, κάνοντας λόγο, μέσα σε όλα, για συσχέτιση των σεισμών με το ηφαίστειο Κολούμπο ενώ τονίζει εκ νέου ότι δεν ισχύουν αφηγήματα περί εξασθένισης της ακολουθίας.
Συγχρόνως, εκτιμάει ότι είναι πιθανό να δούμε έναν σεισμό της τάξεως των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και περιγράφει το χειρότερο σενάριο, που είναι να ενεργοποιηθεί το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού. Όπως σημειώνει, και τα δύο αυτά σενάρια θα δώσουν τσουνάμι.
Αναλυτικά η ανάρτηση του Άκη Τσελέντη:
«ΚΑΛΗΜΕΡΑ ΣΑΣ
Μετά από προςεκτική ανάλυση και αξιολόγηση των έως τώρα Σεισμολογικών δεδομένων καταλήγω στα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Από τις πρώτες ημέρες όταν επικρατούσε η γνώμη ότι οι σεισμοί ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ 100% σχέση με την ηφαιστειακή δράση (αναφέρομαι στο Κολούμπο) σας είπα ότι υπάρχει μια ΑΜΦΙΔΡΟΜΗ ΣΧΕΣΗ ρηγμάτων και ανερχόμενου μάγματος.
2. Χθες σας παρέθεσα ένα διάγραμμα με όλη την σεισμική έως τώρα ακολουθία και ότι η συνολική σεισμική ενέργεια που απελευθερώθηκε φτάνει αυτή ενός σεισμού 6R.
3. Σας είπα ότι ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ αυτό και δεν ισχύουν τα αφηγήματα περί της σταδιακής εξασθένησης της ακολουθίας, κάτι που ακούστηκε από πολιτικά χείλη και από ξενοδοχειακά συμφέροντα.
4. Ο λόγος είναι ότι δεν ομιλούμε για συγκεκριμένο ρήγμα που χάνει το σεισμικό του δυναμικό λίγο λίγο με την μορφή μικρών σεισμών αλλά ΓΙΑ ΣΕΙΣΜΟΓΟΝΟ ΧΩΡΟ (όγκο) ο οποίος περιλαμβάνει ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ μικρά ρήγματα με σεισμικό δυναμικό (λόγω των διαστάσεων τους) το ανώτερο τα 5R. Είναι αυτή η μεγάλη σεισμικότητα των χιλιάδων σεισμών που παρατηρούμε.
5. Καθώς το μάγμα του ηφαιστείου ανέρχεται πιέζει τα ανώτερα γεωλογικά στρώματα και ενεργοποιεί ΤΑ ΠΟΛΛΑ αυτά ΜΙΚΡΑ ρήγματα.
6. Στο ερώτημα αν μπορούμε να έχουμε σεισμό της τάξης των 6R απαντώ ΝΑΙ.
7. Ο λόγος είναι ότι αυτός ο σεισμογόνος όγκος τελειώνει αριστερά από ένα πλαγιοκατακόρυφο (το ονοματίζω έτσι για να το καταλάβετε) ρήγμα που έχει μήκος γύρω στα 25 χμ και αν ενεργοποιηθεί (πολύ πιθανό) μπορεί να δώσει περίπου 6R.
8. Το χειρότερο σενάριο είναι να ενεργοποιηθεί το μεγάλο ρήγμα της Αμοργού διεύθυνσης ΝΔ ΒΑ πράγμα το οποίο ΔΕΝ ΦΑΙΝΕΤΑΙ μέχρι τώρα και από υπολογισμούς πού έκανα οι οι ασκούμενες σε αυτό από την έως τώρα σεισμικότητα τάσεις (τάσεις coulomb για τους γνώστες) είναι αμελητέες. Το σενάριο όμως της ενεργοποίησης του (το οποίο απεύχομαι) είναι εφικτό και στην περίπτωση αυτή μιλάμε για σεισμό αρκετά μεγάλο.
9. Σκοπίμως δεν αναφέρω μέγεθος γιατί θα απομονώσουν τη φράση κάποια κίτρινα site και θα το κάνουν σημαία για να μαζεύουν επισκεψημότητες πάνω στον φόβο σας. (Το έχουν κάνει αυτοί οι αδίστακτη τύποι πολλές φορές παραποιώντας τις αναρτήσεις μου)
10. Αμφότερα τα σενάρια θα δώσουν τσουνάμι.
Μία παρατήρηση τώρα. Έχω εγκαταστήσει στη ζωή μου χιλιάδες γεωφυσικά όργανα και σεισμογράφους από την Ελλάδα έως τις ζούγκλες της Παπούα και την Ανταρκτική (το έχετε δει στις αναρτήσεις στο τοίχο μου).
Στην Ελλάδα έχω βάλει σχεδόν σε όλη την επικράτεια όργανα. Με είδατε ποτέ να φωνάζω τα κανάλια όταν τα τοποθετούσα. Προς τι βοηθά αυτό; Μήπως για να δείξουν ότι η καλή μας πολιτική ηγεσία ενδιαφέρεται για τον Σαντορινιό και γεμίζει το νησί όργανα; Αν ενδιαφερόταν (όχι μόνο η παρούσα αλλά και όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις) ας καταπολεμούσαν αυτή την επικίνδυνη πολεοδομική αναρχία με κατασκευές αμφιβόλου στατικότητας πάνω στο φρύδι
Ας αφήσουν τα ΜΜΕ τους επιστήμονες να κάνουν ήσυχα τη δουλειά τους και δεν ενδιαφέρουν τον Σαντορινιό θεωρίες για το τι είναι αυτά τα φανταχτερά όργανα και πως θα τοποθετούν με πιασάρικες εικόνες και πολλά ανούσια μπλαμπλα. Τον ενδιαφέρουν οι επιστημονικές τεκμηριωμένες απόψεις.
ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΕ ΝΑ ΠΡΟΣΕΧΕΤΕ ΔΕ ΤΕΛΕΙΩΣΑΜΕ ΑΚΟΜΑ
(***) ώρα για λίγο ύπνο τα λέμε αργότερα».
Προειδοποιεί ο Παπαζάχος για τους σεισμούς στη Σαντορίνη: «Ο κόσμος δεν έπρεπε να φύγει» – Τι είπε για το Κολούμπο
Την άποψη ότι οι κάτοικοι της Σαντορίνης δεν έπρεπε να εγκαταλείψουν το νησί, όπως συνέβη στην αρχή της σεισμικής ακολουθίας, εξέφρασε ο καθηγητής Σεισμολογίας στο ΑΠΘ και πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ) Κώστας Παπαζάχος, μιλώντας στην ΕΡΤ.
Ο κ. Παπαζάχος εξήγησε, μεταξύ άλλων, ότι «ακόμα και αν σπάσει το μεγάλο κομμάτι του ρήγματος η Σαντορίνη ή Ίος, η Ανάφη και η Αμοργός, που είναι κοντύτερα, έχουν σε όλα τα μοντέλα περιορισμένες σχετικά επιπτώσεις».
«Μας προβληματίζει το γεγονός ότι είναι δύσκολο και δύσπεπτο από τους κατοίκους να αποδεχτούν ότι αυτές οι ακολουθίες κρατάνε σημαντικό χρονικό διάστημα. Ας υποθέσουμε ότι είναι μια σμηνοσειρά, που είναι το πιο πιθανό σενάριο. Δεν είναι κάτι το οποίο θα λήξει αύριο, την Παρασκευή, το Σάββατο, τη Δευτέρα. Είναι κάτι το οποίο κρατάει εβδομάδες, συνήθως σε κάποιες περιπτώσεις και μήνες περισσότερους, καμιά φορά και από δύο και τρεις μήνες. Αυτό είναι το πρόβλημά μας. Ότι αυτή τη στιγμή εμφανίζεται αυτό που λέγαμε “κόπωση κινδύνου”, δηλαδή ο κόσμος κουράζεται μετά από κάποιο διάστημα και ταλαιπωρείται από τις συνεχόμενες δονήσεις, δυσκολεύεται να αποδεχτεί ότι αυτές οι ακολουθίες κρατούν ένα σημαντικό χρονικό διάστημα», σημείωσεο καθηγητής.
«Ποτέ η Επιτροπή δεν πρότεινε στον κόσμο να φύγει. Δεν είναι ότι ο κόσμος είναι ανασφαλής στη Σαντορίνη και κινδύνευε. Και ειλικρινά, ο κόσμος έφυγε από τη Σαντορίνη γιατί είναι δύσκολη η ψυχολογική διαχείριση των συνεχόμενων δονήσεων χωρίς τη γένεση του σεισμού, ιδιαίτερα από μικρά παιδιά. Γι’ αυτό και τα σχολεία έχουν κλείσει. Τα σχολεία δεν έχουν κλείσει γιατί φοβόμαστε ότι θα καταρρεύσει το σχολείο αύριο από έναν ισχυρότερο σεισμό. Οι έλεγχοι που έχουν γίνει μέχρι στιγμής δεν έχουν άσχημα αποτελέσματα. Δείχνουν ότι τα κτήρια συμπεριφέρθηκαν πάρα πολύ καλά. Είναι όμως προφανές ότι δεν μπορείς να κάνεις μάθημα μέσα σε μία αίθουσα με 20 παιδάκια, τα οποία κουνιούνται συνέχεια στους ρυθμούς του Εγκέλαδου. Όμως, ποτέ καμιά επιτροπή και κανένα όργανο της πολιτείας και κανείς άλλος δεν είπε στον κόσμο “φύγετε από τη Σαντορίνη”. Ο κόσμος θα βρεθεί μπροστά στο ψυχολογικό δίλημμα του τι να κάνει και πότε να γυρίσει. Αν το θέμα του είναι η σεισμική δραστηριότητα, πρέπει να πούμε στον κόσμο ότι αυτό θα κρατήσει για κάποιο διάστημα. Επίσης, να ξέρετε ότι έχουμε κάνει και σενάρια για τη Σαντορίνη, για μεγαλύτερους σεισμούς και γενικά τα σενάρια μέχρι στιγμής δεν είναι άσχημα” πρόσθεσε.
«Είναι μία δύσκολη ακολουθία, έχει όμως το πλεονέκτημα ότι είναι στον θαλάσσιο χώρο»
«Εδώ η ακολουθία είναι στην Άνυδρο. Ακόμα και αν σπάσει το μεγάλο κομμάτι του ρήγματος, η Σαντορίνη ή Ίος, η Ανάφη και η Αμοργός, που είναι κοντύτερα, έχουν σε όλα τα μοντέλα περιορισμένες σχετικά επιπτώσεις. Πολύ απλά, ποτέ ο κόσμος, κατά την ταπεινή μου άποψη, δεν έπρεπε να φύγει από τη Σαντορίνη. Αντιλαμβάνομαι και σέβομαι ότι κάποιος δύσκολα μπορεί να χειριστεί ψυχολογικά την πίεση των σεισμών», υποστήριξε ο κ. Παπαζάχος.
Στη συνέχεια, έκανε λόγο για ένα πρωτόγνωρο φαινόμενο. «Για τα δεδομένα του ελληνικού χώρου, μια τόσο μεγάλη ακολουθία με σεισμούς πολύ μεγάλους, μεγάλους για το επίπεδο μιας ακολουθίας, χωρίς ισχυρό σεισμό, είναι πρωτόγνωρο. Δηλαδή είναι μία δύσκολη ακολουθία. Υπάρχουν πολλές σμηνοσειρές, οι οποίες έχουν ανησυχήσει τον κόσμο. Αυτή έχει ιδιαίτερα μεγάλους σεισμούς, έχει όμως το πλεονέκτημα ότι είναι στον θαλάσσιο χώρο. Συνεπώς, είναι ένα φαινόμενο πραγματικά ιδιαίτερο. Θα ενθυμίζει μία εξαιρετική ακολουθία. Αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Το κακό σε αυτήν την περίπτωση είναι ότι αυτά τα φαινόμενα κρατάνε σημαντικό χρονικό διάστημα. Ξέρω ότι γινόμαστε δυσάρεστοι, αλλά πρέπει η κοινωνία να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα, ότι αυτό το πράγμα μπορεί να συμβαίνει για σημαντικό χρονικό διάστημα».
Για το ηφαίστειο της Σαντορίνης σημείωσε ότι δεν έχει αλλάξει κάτι από την ανακοίνωση που έχει βγάλει η Πολιτική Προστασία στα τέλη του Γενάρη, «δηλαδή υπάρχει μία ήπια έξαρση μέσα στη Σαντορίνη, η οποία οφείλεται σε μία διέγερση του ηφαιστείου, η οποία έχει ξεκινήσει περίπου από το καλοκαίρι. Αυτό είναι ένα φαινόμενο μόνιμο, το οποίο δε μας απασχολεί αυτή τη στιγμή, γιατί είναι πιο αργό στην εξέλιξη, αλλά αυτό υπάρχει και το έχουμε ανακοινώσει από τον Γενάρη και είναι ξεχωριστό. Όσον αφορά το Κολούμπο, η ακολουθία είναι πολύ μακριά από το ηφαίστειο. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι υπάρχει δραστηριοποίηση του Κολούμπο, δραστηριοποίηση τέτοια που να δημιουργεί υποψίες διαφορετικές. Από την ανατολική μεριά της Σαντορίνης, η ακολουθία που μας απασχολεί είναι η σεισμική ακολουθία που είναι στην Άνυδρο».
Aποζημιώση 534 ευρώ και αναστολή συμβάσεων στους εργαζόμενους
Μια πολύ σημαντική εξέλιξη αφορά τους εργαζόμενους στη Σαντορίνη, οι οποίοι επηρεάζονται από τους σεισμούς στην περιοχή, καθώς οι εργαζόμενοι μπορούν πλέον να ενταχθούν στο πρόγραμμα για το επίδομα 534 ευρώ.
Το μέτρο αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο της στήριξης των επαγγελματιών της Σαντορίνης που πλήττονται από τις δυσμενείς συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων σεισμικών φαινομένων.
Το επίδομα των 534 ευρώ θα καταβληθεί σε εργαζόμενους που θα τεθούν σε αναστολή από την 1η Φεβρουαρίου έως και τις 3 Μαρτίου 2025.
Αναλυτικά τα μέτρα που ανακοινώθηκαν για την αναστολή εργασίας και το επίδομα 534 ευρώ
«Σε συνέχεια της απόφασης να κηρυχθεί σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας ο Δήμος Θήρας για την αντιμετώπιση των εκτάκτων αναγκών και την διαχείριση των συνεπειών που προέκυψαν από την σεισμική δραστηριότητα που εκδηλώνεται το τελευταίο διάστημα στην παραπάνω περιοχή, το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με προωθούμενη διάταξη, προχωρά στην εφαρμογή ειδικών μέτρων για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και την οικονομική στήριξη των εργαζομένων και των επιχειρήσεων της περιοχής.
Συγκεκριμένα:
1. Αναστολή Συμβάσεων Εργασίας
Όλες οι επιχειρήσεις – εργοδότες του ιδιωτικού τομέα που δραστηριοποιούνται εντός των ορίων του Δήμου Θήρας δύνανται να θέτουν σε αναστολή τις συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τους για την περίοδο από 1η Φεβρουαρίου έως 3η Μαρτίου 2025.
Η ρύθμιση αυτή αφορά εργαζομένους που είχαν προσληφθεί έως και την 31η Ιανουαρίου 2025. Για την προστασία των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου της αναστολής δεν επιτρέπεται να προβούν σε απολύσεις κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής. Τυχόν καταγγελίες συμβάσεων θεωρούνται αυτοδικαίως άκυρες.
Μετά τη λήξη της περιόδου αναστολής, οι επιχειρήσεις οι οποίες έκαναν χρήση του μέτρου, οφείλουν να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας για χρονικό διάστημα ίσο με την περίοδο της αναστολής.
2. Αποζημίωση Ειδικού Σκοπού
Οι εργαζόμενοι των οποίων η σύμβαση εργασίας τίθεται σε αναστολή δικαιούνται αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ που αντιστοιχεί σε τριάντα ημέρες, κατ’ αναλογία των ημερών διάρκειας της αναστολής των συμβάσεων εργασίας τους.
Παράλληλα, διασφαλίζεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού μισθού καθώς και η αναλογία δώρων εορτών. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη, ενώ η σχετική δαπάνη καλύπτεται πλήρως από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» του Υπουργείου Εργασίας και να γνωστοποιήσουν το σχετικό πρωτόκολλο στους εργαζομένους.
Οι εργαζόμενοι, στη συνέχεια, θα υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ειδικού μηχανισμού στήριξης εργαζομένων (supportemployees.services.gov.gr) μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης gov.gr.
Τα παραπάνω θα τεθούν σε λειτουργία μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης.
Το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στηρίζει εργαζομένους και επιχειρήσεις, διασφαλίζοντας τη σταθερότητα της τοπικής οικονομίας και την προστασία των θέσεων εργασίας σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία».