Ερχονται νέου τύπου τιμολόγια στο ηλεκτρικό ρεύμα: Τι αλλάζει άμεσα, τέλος οι επιδοτήσεις

«Κλειδώνει» οριστικά η επιστροφή από τον Οκτώβριο, αν όχι και νωρίτερα, στον παλαιό τρόπο διαμόρφωσης της λιανικής τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, ύστερα από τις ανακοινώσεις της Κομισιόν, η οποία τάχθηκε υπέρ της άρσης των έκτακτων μέτρων που υπαγόρευσε η ενεργειακή κρίση.

Οι προμηθευτές στην εγχώρια αγορά ξεκίνησαν ήδη να επεξεργάζονται νέες φόρμουλες για τον υπολογισμό της λιανικής τιμής του ρεύματος, παραμερίζοντας τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής, με το επιχείρημα ότι «έχει δαιμονοποιηθεί» και ότι «δεν μπορεί, πλέον, να λειτουργήσει εμπορικά».

Ωστόσο, οι καινούριες φόρμουλες που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι θα συνδέουν απευθείας τη λιανική τιμή με τη χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος, σε αντίθεση με τη Ρήτρα, η οποία περιλάμβανε ένα εύρος χονδρεμπορικών τιμών (χαμηλό-υψηλό), η διατήρηση του οποίου ήταν προϋπόθεση της σταθερής τιμής που έπαιρνε ο καταναλωτής.

Κι όλα αυτά ενώ διατηρείται εν πολλοίς η αβεβαιότητα στην αγορά, παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέλεξε να στείλει σήμα ομαλοποίησης των συνθηκών υπό την παρούσα συγκυρία, αν και άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να παρέμβει άμεσα, αν αλλάξει η κατάσταση.

Παράγοντες της αγοράς εξέφρασαν την άποψη ότι μπορεί αυτή τη στιγμή η τιμή του φυσικού αερίου να κινείται σε χαμηλά επίπεδα, ωστόσο, από τα τέλη Αυγούστου αναμένεται να αυξηθεί εκ νέου.

Στην Κίνα ανακάμπτει η ζήτηση και ήδη φορτία LNG αλλάζουν ρότα και αντί της Ευρώπης, όπου οι αποθήκες της είναι γεμάτες αυτή τη στιγμή σε ποσοστό περί το 70%, κατευθύνονται σε αγορές της Άπω Ανατολής, όπου οι προσφερόμενες τιμές είναι κατά πολύ υψηλότερες.

Η ενεργειακή κρίση, λέει η αγορά, δεν έχει παρέλθει και θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει τον επόμενο χειμώνα, με τις προβλέψεις όλο και περισσότερων αναλυτών να προεξοφλούν άνοδο της τιμής του φυσικού αερίου, αν και όχι στα επίπεδα που είδαμε το 2022.

Σημειώνεται ότι αυτή την περίοδο ανακοινώνονται πολλές προσφορές μεγάλων παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, που προσελκύουν το ενδιαφέρον καταναλωτών που θέλουν να μειώσουν τους λογαριασμούς τους. Για παράδειγμα, ο ΗΡΩΝ του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ προσφέρει επιπλέον έκπτωση 20% σε νέους πελάτες και η Protergia του ομίλου Μυτιληναίος δίνει 100 ευρώ έκπτωση συνέπειας. Κάντε κλικ στους αντίστοιχους συνδέσμους για να πάρετε τις προσφορές ΗΡΩΝ και Protergia χωρίς καμία δέσμευση.

Τα νέα δεδομένα

Ο Κώστας Σκρέκας, λίγο πριν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου, αποφάσισε να παρατείνει με αποφάσεις του την ισχύ του πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά και του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης στη λιανική ως τα τέλη Σεπτεμβρίου, ενώ είχε ανακοινώσει σωρευτικά και επιδοτήσεις στα τιμολόγια μέχρι και τον Ιούνιο.

Η Κομισιόν στις προχθεσινές ανακοινώσεις της βάζει όριο διατήρησης του πλαφόν ως τα τέλη Ιουνίου, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανόν ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας να κληθεί, από τη στιγμή που θα γίνουν δεσμευτικές οι αποφάσεις της Επιτροπής, να άρει το πλαφόν νωρίτερα από τον Σεπτέμβριο.

Οι επιδοτήσεις, έτσι κι αλλιώς, έχουν δοθεί ως και τον Ιούνιο. Προφανώς, νέες για τη συνέχεια δεν προβλέπονται, μετά τις ανακοινώσεις Κομισιόν. Θα υπάρξει, συνεπώς, απόφαση ΥΠΕΝ και για την επιστροφή στον παλιό τρόπο τιμολόγησης στη λιανική αγορά νωρίτερα από τον Οκτώβριο; Το ερώτημα εύλογα δεν έχει απάντηση προς το παρόν, αν και όλα τα ενδεχόμενα θεωρούνται ανοιχτά.

Σε κάθε περίπτωση, η αγορά προμήθειας, καθώς ήταν πεπεισμένη ότι νέα παράταση για τον προσωρινό μηχανισμό τιμολόγησης, που ισχύει από πέρσι τον Αύγουστο, δεν θα δοθεί, άρχισε ήδη να ετοιμάζεται για την επόμενη μέρα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οδηγούμαστε σε κυμαινόμενα τιμολόγια άλλου είδους, τα οποία δεν θα περιλαμβάνουν τη φράση που δημιουργεί αποστροφή: Ρήτρα Αναπροσαρμογής.

Η τιμή της λιανικής του ρεύματος ανά μήνα θα διαμορφώνεται, βάσει ενός πολλαπλασιαστή, ανάλογα με τον μέσο όρο της χονδρεμπορικής τιμής του μήνα, συν τα κόστη και το περιθώριο κέρδους του προμηθευτή. Κάθε, δηλαδή, διακύμανση της χονδρεμπορικής τιμής θα περνάει απευθείας στα τιμολόγια του ηλεκτρικού.

Ουσιαστικά θα συνεχίσει να γίνεται ό,τι και με τον προσωρινό μηχανισμό. Η διαφορά έγκειται ότι στον τελευταίο ο υπολογισμός της λιανικής τιμής στηριζόταν στην πρόβλεψη (ένα μήνα πριν), ενώ στο εξής θα γίνεται απολογιστικά.

Δεν αποκλείεται, λένε πηγές της αγοράς, ανάμεσα στα κυμαινόμενα τιμολόγια που θα προσφέρουν οι προμηθευτές να συμπεριλαμβάνεται πιθανόν και κάποιο που να περιλαμβάνει Ρήτρα Αναπροσαρμογής. Θα είναι, πάντως, επιλογή του πελάτη, λένε οι πληροφορίες.

Το καλύτερο μεταβλητό τιμολόγιο, θεωρεί ένα μέρος της αγοράς, είναι η Ρήτρα Αναπροσαρμογής, γιατί, όπως υποστηρίζεται, ο προμηθευτής μοιράζεται το ρίσκο με τον πελάτη. «Αν αυξηθεί η χονδρεμπορική τιμή πάνω από το ανώτατο όριο του εύρους συμφωνείται μεταξύ των δύο πλευρών να επιβαρυνθεί ο πελάτης, αν, όμως, πέσει κάτω από το κατώτατο όριο, τότε επιστρέφεται το όφελος σε αυτόν».

Με αυτή την έννοια, λένε οι ίδιες πηγές, τα νέα μεταβλητά τιμολόγια που θα ισχύουν πλέον στην αγορά σε λίγο καιρό θα είναι χειρότερα από τη Ρήτρα Αναπροσαρμογής, γιατί θα προστατεύουν αποκλειστικά τον προμηθευτή.

Τα αμείλικτα νούμερα
Στις πρώτες 7 ημέρες του Ιουνίου ο μέσος όρος της χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας διαμορφώνεται σε 82,04 ευρώ τη μεγαβατώρα. Στο αντίστοιχο διάστημα του Ιουνίου 2021, όταν άρχιζε την ανηφόρα η κρίση, ήταν στα 67,52 ευρώ τη μεγαβατώρα.

Τον Μάιο, η μέση χονδρεμπορική τιμή στη χώρα μας ήταν στα 105,59 ευρώ τη μεγαβατώρα. Η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία και την Πολωνία, είχαν σχεδόν την ίδια τιμή, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη που κινήθηκε από τα 88 ευρώ τη μεγαβατώρα και κάτω. Τον Μάιο του 2021, η μέση χονδρεμπορική τιμή στην Ελλάδα ήταν στα 63,16 ευρώ τη μεγαβατώρα.

Στα προ κρίσης επίπεδα, συμφωνούν όλοι, δεν θα επιστρέψουμε. Επιπλέον, ακόμη κι αν συνεχισθεί η καθοδική πορεία της χονδρεμπορικής τιμής, λέει η αγορά, θα χρειαστεί χρόνος για να απεικονισθεί στην τιμή της λιανικής, για μια σειρά από λόγους που σχετίζονται (και) με τις ιδιαιτερότητες της εγχώριας αγοράς.