Αναβρασμός σε κοινωνικό, αλλά και πολιτικό επίπεδο επικρατεί μετά την εισαγγελική πρόταση της έδρας του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου για την απαλλαγή του Ηλία Μίχου (λόγω αμφίβολων), ζητώντας παράλληλα την ενοχή της μητέρας της 12χρονης που έπεσε θύμα βιασμού και μαστροπείας στην υπόθεση του Κολωνού.
Έτσι, μετά τον πρώτο γύρο των αντιπαραθέσεων στη Βουλή, το βράδυ της Πέμπτη (14/3) ακολούθησαν και οι έντονες αντιδράσεις του κόσμου. Με πανό που έγραφαν «Όχι στην συγκάλυψη, προστασία στα θύματα», εκατοντάδες διαδηλωτές, συλλογικότητες, φορείς και οργανώσεις συγκεντρώθηκαν στα Προπύλαια και άλλοι στα Σεπόλια. Με συνθήματα και πανό γέμισαν τα στενά της περιοχής όπου σε κοντινή απόσταση βρίσκονταν το σπίτι και η επιχείρηση του κατηγορούμενου με το πλήθος να ζητά δικαιοσύνη για το παιδί που έζησε τον εφιάλτη.
Μάλιστα, στα Προπύλαια σημειώθηκαν και μικρής έκτασης επεισόδια, καθώς όταν η πορεία βρέθηκε στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, διαδηλωτές πέταξαν πέτρες κατά διμοιρίας αστυνομικών με τις Αρχές να απαντούν με κρότου λάμψης. Ωστόσο, τα επεισόδια έληξαν σύντομα, χωρίς να υπάρξει μεγαλύτερη ένταση.
Πορεία διαμαρτυρίας για την εισαγγελική πρόταση πραγματοποίησαν διάφορες συλλογικότητες και στη Θεσσαλονίκη. «Το κράτος ξεπλένει παιδοβιαστές» και «Κάτω τα χέρια από τα παιδιά» ήταν κάποια από τα συνθήματα που φώναξαν με την πορεία να συνοδεύουν ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις των ΜΑΤ.
Πρώτες αντιδράσεις και από κυβερνητικά χείλη
Μέσα στην ημέρα όμως, υπήρξαν και οι πρώτες «καταδικαστικές» δηλώσεις από την κυβερνητική πλευρά. Αιχμές κατά της πρότασης της Εισαγγελέως για την απαλλαγή του Ηλία Μίχου για τις κατηγορίες που αφορούν τον βιασμό της 12χρονης από τον Κολωνό και τη μαστροπεία, άφησε με ανάρτησή της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης η Ντόρα Μπακογιάννη, διερωτώμενη ρητορικά: «12 χρονών συναίνεσε;» και απαντώντας με τις ισχύουσες οδηγίες.
Ειδικότερα, στην ανάρτησή της η κα Μπακογιάννη αναφέρει πως «η Οδηγία 2011/93 ορίζει την ηλικία σεξουαλικής συναίνεσης ως «η ηλικία κάτω από την οποία, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, απαγορεύεται η συμμετοχή σε σεξουαλικές δραστηριότητες με παιδί».
αγορεύεται η συμμετοχή σε σεξουαλικές δραστηριότητες με παιδί».
Αντίστοιχα επικαλείται την Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2007 για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική εκμετάλλευση και τη σεξουαλική κακοποίηση, αλλά και την ελληνική νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία «η ηλικία συναίνεσης είναι γενικά τα 15 έτη».
Λίγο νωρίτερα και ο Βασίλης Κικίλιας σε ανάρτησή του είχε σχολιάσει: «Ο καθένας και η καθεμία μπορεί να εισηγείται ό,τι θέλει, αλλά κρίνεται γι’ αυτό όπως όλοι μας. Όμως για το βιασμό και την μαστροπεία σε βάρος ενός παιδιού αποφασίζουν οι δικαστές και το σώμα ενόρκων. Κανείς άλλος», σημείωσε ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας και Κλιματικής Κρίσης.
Τεταμένο κλίμα και στη Βουλή
Κόντρα δημιουργήθηκε όμως και στην Ολομέλεια της Βουλής, στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης. Η αξιωματική αντιπολίτευση -και όχι μόνο- κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δημιουργεί ένα κλίμα ατιμωρησίας στην ελληνική κοινωνία.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, που ήταν παρών στην Ολομέλεια, απάντησε στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην αξιωματική αντιπολίτευση λέγοντας ότι ήταν η κυβέρνηση αυτή (δηλαδή το 2019, ο ΣΥΡΙΖΑ) που προσπάθησε να μετατρέψει το βιασμό από κακούργημα σε πλημμέλημα – και αυτό δεν έγινε λόγω της αντίθεσης πολλών βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, τότε το 2019. Επίσης αναφέρθηκε στην υπόθεση της 12χρονης και το δικαστήριο. Είπε χαρακτηριστικά ότι γίνεται κεκλεισμένων των θυρών και έχει το δικαίωμα αυτό το δικαστήριο, να αποφασίζει. Είπε ακόμη ότι «…και να είχαμε πληροφορίες δεν θα σχολίαζε εκ θέσεώς του απόφαση του δικαστηρίου, αλλά πρέπει να σεβόμαστε την ελληνική δικαιοσύνη». Είπε ακόμη ότι είναι επταμελές το δικαστήριο: «Τέσσερις ένορκοι, και οι τακτικοί δικαστές είναι η πλειοψηφία των δικαστών».
Απέναντι στην αναφορά αυτή του κ. Φλωρίδη, ο Δημήτρης Τζανακόπουλος τον κατηγόρησε ότι λέει ψέματα.
«Στον Μίχο πείτε τα αυτά όχι σε μας. Ντροπή σου!» αντέδρασε ο βουλευτή της Νέας Αριστεράς.
«Φώναζε όσο θες! Εδώ είναι τα χαρτιά. Οι δηλώσεις των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτοι σας έστησαν στο εδώλιο. Υπάρχει θεσμική μνήμη στον τόπο» επανήλθε ο κ. Φλωρίδης, ενώ ο Δ. Τζανακόπουλος τον κατηγόρησε και πάλι ότι ψεύδεται, συκοφαντεί και κάνει προπαγάνδα για να δώσει τα διαπιστευτήρια του στο νέο του κόμμα.
«Συκοφαντεί την κυβέρνηση εδώ και καιρό ο υπουργός Δικαιοσύνης λέγοντας ότι κάναμε το αδίκημα του βιασμού, πλημμέλημα. Τι έχουμε να κερδίσουμε κύριε Φλωρίδη. Πέστε μου. Ότι θέλουμε δηλαδή να βιάζουν τα παιδιά μας και να είναι ελεύθερα;», ανέφερε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αλέξανδρος Χρήστος Αυλωνίτης.
«Αποτελεί μια ακόμα περίτρανη απόδειξη της σήψης της καπιταλιστικής κοινωνίας, του εχθρικού κράτους που αφήνει απροστάτευτα τα θύματα, ενώ βεβαίως σε κάποιες περιπτώσεις δε διστάζει να αθωώσει ακόμα και τους δράστες – τέρατα», είπε η βουλευτής του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα.
«Τέτοια δικαιοσύνη την βλέπει ντροπή και ντρέπεται κύριοι – Τη βλέπει ντροπή και ντρέπεται δυστυχώς. Γιατί μιλάμε για παιδιά, για παιδιά. Αυτό λέγεται μπάζωμα, όπως το μπάζωμα των Τεμπών» ανέφερε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος.
«Θα ξεκινήσω από την υπόθεση του Κολωνού. Πυροδοτεί στην κοινωνία εκ νέου το αίσθημα ατιμωρησίας των ενόχων, των ενόχων που προστατεύετε» είπε η βουλευτής της Πλεύσης Ελευθερίας, Έλενα Καραγεωργοπούλου. Το κόμμα Νίκη σε ανακοίνωση του σημειώνει ότι «ο λαός φοβάται κουκούλωμα της υπόθεσης της 12χρονης. Χρειάζεται ο λαός και απαιτείται καθαρή απόφαση».
Οι προϋποθέσεις για τον ποινικό χαρακτηρισμό της πράξης του βιασμού
Η εισαγγελική λειτουργός ζήτησε την απαλλαγή του Ηλία Μίχου για τις τρεις βαρύτερες κατηγορίες που αντιμετωπίζει. Το βιασμό, τη μαστροπεία, για την οποία ζήτησε την καταδίκη του για ηπιότερη μορφή του αδικήματος και την εμπορία της ανήλικης. Αντίθετα, ζήτησε να κηρυχθεί ένοχος για αδικήματα που επισείουν χαμηλότερες ποινές.Όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της ΕΡΤ, με δεδομένο ότι η δίκη διεξάγεται κεκλεισμένων θυρών, υπάρχει ακόμη περισσότερο η αίσθηση της κοινωνίας πως υπάρχουν «σκιές» στο περιεχόμενο της εισαγγελικής πρότασης.
Σύμφωνα όμως με τους δικονομικούς όρους, ο ποινικός χαρακτηρισμός της πράξης του βιασμού καθορίζεται από τα μέσα εξαναγκασμού που χρησιμοποιούνται, καθώς η απόδοσή του, σύμφωνα με το γράμμα του νόμου, προϋποθέτει:
- άσκηση βίας
- απειλή άμεσου κινδύνου ζωής
- απειλή σωματικής ακεραιότητας
Εφόσον δεν αποδειχτεί ότι ισχύουν αυτές οι προϋποθέσεις, ανάλογα δηλαδή με την ένταση του εξαναγκασμού, αλλάζει και ο ποινικός χαρακτηρισμός της πράξης, και τιμωρείται ηπιότερα.
Δεν τίθεται θέμα συναίνεσης ενός 12χρονου παιδιού που δεν έχει την ικανότητα να σταθμίσει και να αξιολογήσει τη σημασία και τη βαρύτητα της γενετήσιας πράξης.
Επ’ αυτού, η εισαγγελέας πρότεινε την καταδίκη του βασικού κατηγορουμένου για κατάχρηση ανηλίκου, ότι δηλαδή λόγω της υπεροχής του, εκμεταλλεύτηκε την ανηλικότητα του κοριτσιού σεξουαλικά χωρίς αυτό να μπορεί να αντιληφθεί τη βλάβη και την προσβολή που υπέστη. Η πράξη θεωρείται εγκληματική και στη μία και στην άλλη μορφή.
Ωστόσο, διαφέρει ο ποινικός χαρακτηρισμός της και το πλαίσιο ποινής, καθώς για το βιασμό η ποινή μπορεί να είναι και ισόβια ενώ εδώ πρόκειται για ποινή τουλάχιστον 10 ετών, με συνολικό «ταβάνι» τα 20 – και για τα τρία αδικήματα που πρότεινε την καταδίκη του. Σε κάθε περίπτωση τον τελευταίο λόγο έχει το δικαστήριο, όπου η πλειοψηφία της σύνθεσης είναι λαϊκοί δικαστές, ένορκοι οι οποίοι συνήθως μεταφέρουν το κοινό περί δικαίου αίσθημα στην απόφαση. Σημειώνεται πάντως, πως η απόφαση αυτή θα είναι πρωτόδικη.
