Την Πέμπτη (23/11) ξεκινά η πρώτη φάση της ανταλλαγής ομήρων της Χαμάς με τους Παλαιστίνιους κρατούμενους στο Ισραήλ, στο πλαίσιο τετραήμερης παύσης των μαχών στη Γάζα , την οποία ενέκρινε χθες το υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης Νετανιάχου
Η συμφωνία σύμφωνα με την κυβέρνηση του Ισραήλ, προβλέπει την απελευθέρωση τουλάχιστον 50 ομήρων -γυναικών και παιδιών- με αντάλλαγμα μια τετραήμερη εκεχειρία στην αεροπορική και χερσαία εκστρατεία του Ισραήλ. Η παύση στις μάχες μπορεί να διαρκέσει περισσότερες από τέσσερις ημέρες. Το Ισραήλ σημειώνει ότι για κάθε 10 ομήρους που απελευθερώνονται πέρα από τους αρχικούς 50, η παύση θα παρατείνεται κατά μία ημέρα.
Η Χαμάς από την πλευρά της ανακοίνωσε, ότι 150 Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν από τις ισραηλινές φυλακές στο πλαίσιο της συμφωνίας που θα ξεκινήσει στις 10:00 το πρωί της Πέμπτης.
Οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι είναι γυναίκες και παιδιά, είπε η Χαμάς την Τετάρτη, προσθέτοντας ότι η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης την είσοδο εκατοντάδων φορτηγών που μεταφέρουν βοήθεια, ιατρικές προμήθειες και καύσιμα σε όλα τα μέρη της πολιορκούμενης επικράτειας.
Πώς θα γίνει η ανταλλαγή ομήρων – κρατουμένων
Λίγες ώρες πριν από την απελευθέρωση της πρώτης ομάδας ομήρων από τη Γάζα, οι αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν μια λίστα με 10 ομήρους που εκτιμούν ότι είναι πιθανό να απελευθερωθούν την πρώτη μέρα, σύμφωνα με πηγή στο CNNi . Δεν ήταν σαφές εάν κάποιος από τους τρεις Αμερικανούς ομήρους – συμπεριλαμβανομένης της 3χρονης Αμπιγκέιλ Ένταν – θα αποφυλακιζόταν την πρώτη μέρα.
Η συμφωνία είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο ώστε κάθε μέρα, η ομάδα ομήρων που θα απελευθερώνεται θα παραδίδεται στον Ερυθρό Σταυρό. Ο Ερυθρός Σταυρός θα οδηγεί στη συνέχεια την ομάδα σε ένα καθορισμένο συνοριακό σημείο. Πολλοί από τους πρώτους 50 ομήρους αναμένεται να βγουν μέσω της Αιγύπτου, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
Οι δύο πρώτες ημέρες της απελευθέρωσης των ομήρων θα είναι δοκιμαστικές για να διαπιστωθεί ότι η διαδικασία λειτουργεί, είπε η πηγή. Μέχρι την τρίτη ημέρα, αναμένεται να υπάρξουν έντονες συζητήσεις για την πιθανή δεύτερη φάση της απελευθέρωσης ομήρων πέρα από την αρχική ομάδα των 50.
Ο Μπρετ ΜακΓκουρκ, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου, είπε στο CNNi την Τετάρτη ότι δεν μπορούσε να μιλήσει για το χρονοδιάγραμμα για το πότε θα απελευθερωθούν οι Αμερικανοί όμηροι. Επιβεβαίωσε ότι τρεις αμερικανοί όμηροι – η Ένταν και δύο γυναίκες – αναμένεται να επιστρέψουν στο σπίτι στους 50 πρώτους ομήρους που θα απελευθερώσει η Χαμάς. Συνολικά 10 Αμερικανοί πιστεύεται ότι είναι όμηροι της Χαμάς.
267 εφήβους και 18χρονους και 33 γυναίκες απελευθερώνει το Ισραήλ
Τον κατάλογο των Παλαιστινίων κρατουμένων – έφηβοι στην πλειονότητα – που μπορεί να απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας στην οποία κατέληξαν το Ισραήλ και η παλαιστινιακή Χαμάς, έδωσε στην δημοσιότητα το Τελ Αβίβ.
Το Ισραήλ και το ισλαμιστικό κίνημα ανακοίνωσαν σήμερα, Τετάρτη 22/11, ότι κατέληξαν σε συμφωνία η οποία προβλέπει την απελευθέρωση ομήρων που κρατούνται στη Λωρίδα της Γάζας με αντάλλαγμα Παλαιστινίους κρατουμένους και μια τετραήμερη κατάπαυση του πυρός.
Η πρώτη φάση προβλέπει την απελευθέρωση 50 Ισραηλινών ομήρων και 150 Παλαιστινίων κρατουμένων μέσα σε τέσσερις ημέρες. Άλλες ανταλλαγές μπορεί να ακολουθήσουν σύμφωνα με την ίδια αναλογία τρεις προς έναν.
Το Ισραήλ δημοσιοποίησε τα ονόματα των 300 Παλαιστινίων κρατουμένων που θα μπορούσαν να απελευθερωθούν: 33 γυναίκες, 123 έφηβοι και 144 άνδρες ηλικίας περίπου 18 ετών.
14χρονος στη φυλακή για πετροβολισμό
Ο πιο νέος είναι ο Άνταμ Αμπούντα Χάσαν Γέιτ, 14 ετών, από την κατεχόμενη και προσαρτημένη από το Ισραήλ Ανατολική Ιερουσαλήμ. Συνελήφθη τον Μάιο για «δολιοφθορά (…), επίθεση εναντίον αξιωματικού της αστυνομίας και πετροβολισμό».
Η μεγαλύτερη σε ηλικία είναι μια γυναίκα 59 ετών, η Χανάν Σάλαχ Αμπντάλα Μπαργούτι, που συνελήφθη τον Σεπτέμβριο για «δραστηριότητες που σχετίζονταν με τη Χαμάς, μεταξύ των οποίων μεταφορές χρημάτων».
Από τους εφήβους κρατουμένους, 49 είναι μέλη της Χαμάς, 60 της Φάταχ –του κόμματος του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής στη Δυτική Όχθη– και 17 ανήκουν στο Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (μαρξιστικό παλαιστινιακό κίνημα).
Η πολιτική πρόσδεση των υπολοίπων δεν διευκρινίζεται.
Η πιο γνωστή είναι η Ισράα Τζαάμπις, 38 ετών, η οποία κρίθηκε ένοχη για ανατίναξη φιάλης αερίου στο αυτοκίνητό της σε σημείο ελέγχου το 2015, με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ένας αστυνομικός. Καταδικάστηκε σε κάθειρξη 11 ετών.
Συμφωνία «διπλά καλοδεχούμενη»
Η ισραηλινή οργάνωση για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων HaMoked χαιρέτισε τη συμφωνία.
«Η σύλληψη ομήρων είναι από μόνη της παράνομη, είναι έγκλημα πολέμου και η Χαμάς έπρεπε να απελευθερώσει όλους τους ομήρους χωρίς όρους», ανέφερε σε μια ανακοίνωση η εκτελεστική διευθύντριά της, Τζέσικα Μοντέλ, εκτιμώντας πως είναι καλό «που το Ισραήλ απελευθερώνει κρατουμένους προκειμένου να επιτύχει αυτόν τον σκοπό».
Η πλειονότητα των Παλαιστινίων κρατουμένων που μπορεί να απελευθερωθούν είναι «κρατούμενοι σε αναμονή της δίκης τους, για κατηγορίες που ξεκινούν από τη ρίψη πετρών και φθάνουν μέχρι την απόπειρα φόνου», διευκρίνισε, σημειώνοντας την παρουσία γυναικών και εφήβων κρατουμένων χωρίς να τους έχουν απαγγελθεί κατηγορίες ή δίκη στο πλαίσιο διοικητικής κράτησης, δηλ. χωρίς να έχει απαγγελθεί καμία κατηγορία από τις ισραηλινές αρχές εναντίον του ανθρώπου που κρατείται.
Η Μοντέλ υπογράμμισε πως «αυτοί οι άνθρωποι θα έπρεπε να είχαν απελευθερωθεί χωρίς όρους, άρα μια συμφωνία για να απελευθερωθούν Ισραηλινοί όμηροι και Παλαιστίνιοι σε διοικητική κράτηση είναι διπλά καλοδεχούμενη».
Περιορίζονται οι βομβαρδισμοί
Το Ισραήλ θα σταματήσει τις αεροπορικές επιθέσεις στη νότια Γάζα και θα τις περιορίσει σε έξι ώρες την ημέρα στο βορρά, σύμφωνα με τη Χαμάς, η οποία λέει επίσης ότι οι ισραηλινές δυνάμεις δεν θα φέρουν στρατιωτικά οχήματα στη Γάζα κατά τη διάρκεια της εκεχειρίας, ούτε θα προσπαθήσουν να συλλάβουν κανέναν .
Σύμφωνα με το Times of Israel, καθημερινά θα απελευθερώνονται ομάδες 12 έως 13 ομήρων.
Αναμένεται επίσης ότι οι 50 όμηροι που θα απελευθερωθούν θα είναι πολίτες με ισραηλινή ή διπλή υπηκοότητα και όχι ξένοι υπήκοοι.
Η Χαμάς, ο επικεφαλής της οποίας Ισμαήλ Χανίγια έκανε λόγο για πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, εξέφρασε ικανοποίηση για τη συμφωνία να κηρυχθεί «ανθρωπιστική εκεχειρία», τονίζοντας ότι «οι διατάξεις της συμφωνίας αυτής καταρτίστηκαν με βάση το όραμα της αντίστασης».
Το Ισραήλ από την πλευρά του επιμένει επίσης ότι αυτό δεν είναι το τέλος του πολέμου και πως «θα συνεχίσει» να παίρνει όλους τους ομήρους στα σπίτια τους, να «ολοκληρώνει την εξάλειψη της Χαμάς» και να διασφαλίζει ότι δεν υπάρχει «καμία νέα απειλή» για το Ισραήλ από τη Γάζα.
Πότε θα γίνει η πρώτη απελευθέρωση
Ισραηλινά μέσα ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένου του Channel 12 ανέφεραν ότι η πρώτη απελευθέρωση των ομήρων αναμένεται σήμερα Πέμπτη 23/11. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η καθυστέρηση στην εφαρμογή της συμφωνίας θα οφείλεται ώστε να δοθεί ένα διάστημα 24 ωρών σε Ισραηλινούς πολίτες που θέλουν να προσφύγουν στο ανώτατο δικαστήριο ζητώντας να εμποδιστεί η απελευθέρωση Παλαιστίνιων κρατουμένων.
Στην ομιλία του στο υπουργικό του συμβούλιο, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είπε ότι η συμφωνία είναι η «σωστή απόφαση» και ότι οι πρώτοι όμηροι θα πρέπει να απελευθερωθούν εντός 48 ωρών από τη συμφωνία.
Χαιρετίζει ο Αμπάς
Ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε τη συμφωνία που συνήφθη, με τη μεσολάβηση ξένων χωρών, μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς για την απελευθέρωση 50 ομήρων που κρατά το παλαιστινιακό κίνημα και την κήρυξη τετραήμερης παύσης των εχθροπραξιών στη Λωρίδα της Γάζας, ενώ ζήτησε να υπάρξουν μονιμότερες λύσεις στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.
Η κυβέρνηση του Αμπάς, που εδρεύει στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, «εκτιμά τις προσπάθειες (μεσολάβησης) του Κατάρ και της Αιγύπτου», επιθυμεί παρατεταμένη εκεχειρία με το Ισραήλ και «την εφαρμογή πολιτικής λύσης με βάση τη διεθνή νομιμότητα», σύμφωνα με ανάρτηση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης του Χουσέιν αλ Σέιχ, ανώτερου συμβούλου του Παλαιστίνιου προέδρου.
Αντιδράσεις Κατάρ-ΗΠΑ
Το Κατάρ, το οποίο μεσολάβησε στη συμφωνία, αναφέρει ότι θα επιτραπεί σε μεγαλύτερο αριθμό φορτηγών που μεταφέρουν βοήθεια, ιατρικές προμήθειες και καύσιμα να εισέλθουν στη Γάζα, η οποία αντιμετωπίζει μια δεινή ανθρωπιστική κατάσταση.
Η συμφωνία επιβεβαιώθηκε από υψηλόβαθμο Αμερικανό αξιωματούχο, ο οποίος είπε στους δημοσιογράφους ότι στους ομήρους που θα απελευθερωθούν θα περιλαμβάνονται τρεις Αμερικανοί πολίτες, εκ των οποίων ένα τρίχρονο κορίτσι. Ο αξιωματούχος είπε ότι η πρώτη απελευθέρωση ομήρων αναμένεται το πρωί της Πέμπτης και ο συνολικός αριθμός των ομήρων που θα απελευθερωθούν ενδέχεται να αυξηθεί.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε το βράδυ της Τρίτης ότι η συμφωνία για την απελευθέρωση ομήρων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς «συνιστά σημαντική πρόοδο», αλλά υποσχέθηκε ότι «δεν θα ησυχάσουμε όσο η Χαμάς συνεχίζει να κρατά ομήρους στη Γάζα».
Γιατί επιτεύχθηκε συμφωνία τώρα;
Η κυβέρνηση του Ισραήλ έχει δεχθεί έντονες πιέσεις στο εσωτερικό για να σημειώσει πρόοδο στην επιστροφή των ομήρων. Οι οικογένειές τους διοργάνωσαν μια υψηλού προφίλ εκστρατεία με το σύνθημα «φέρτε τους σπίτι», συναντώντας μέλη του ισραηλινού πολεμικού υπουργικού συμβουλίου τη Δευτέρα το βράδυ.
Η διεθνής πίεση έχει επίσης αυξηθεί ως απάντηση στην ολοένα και πιο απελπιστική ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα. Οι βομβαρδισμοί από τον ισραηλινό στρατό και η χερσαία εισβολή που ακολούθησε έχουν προκαλέσει μια πολιτική κρίση: τα τρόφιμα, το νερό, τα καύσιμα και τα φάρμακα είναι απελπιστικά λίγα, 1,7 εκατομμύρια άνθρωποι από τα 2,3 εκατομμύρια έχουν εκτοπιστεί και μόνο 10 από τα 36 νοσοκομεία λειτουργούν.
