Errik Nour: Ο χορός είναι η ύψιστη τέχνη μετά τη γλυπτική.
Αργεντίνικο τάγκο, παθιασμένο φλαμένκο ή βραζιλιάνικο Σάμπα, βιεννέζικο βαλς, κουβανέζικη Ρούμπα ή λάτιν σάλσα, όποιο στιλ χορού κι αν ταιριάζει στην προσωπικότητά σας το βέβαιο είναι, ότι ο χορός γενικά είναι ο συνδυασμός καλλιτεχνικής και αθλητικής έκφρασης, η επικοινωνία ψυχής και σώματος. Ο χορός έκανε την εμφάνισή του την περίοδο της αρχαιότητας στην Ελλάδα και τη Ρώμη και ήταν μια μορφή τέχνης και έκφρασης συναισθημάτων μέσω ρυθμικών κινήσεων του σώματος και ειδικών χορογραφικών παραστάσεων αφιερωμένων στους θεούς. Εν αρχή ην ο λόγος για κάποιους ή η κίνηση για μερικούς άλλους. Μια φορά κι έναν καιρό λοιπόν η μουσική συνάντησε το σώμα κι όταν έσκυψε βαθιά μέσα του απελευθέρωσε το πάθος. Έτσι από τη σμίξη ψυχής και σώματος γεννήθηκε η ποίηση εν κινήσει με μουσική υπόκριση τη μελωδία κι όταν το σώμα χορεύει, μιλάει κι εκφράζεται στη δική του γλώσσα κι ο χρόνος σταματάει. Η Τερψιχόρη, η μούσα του χορού σκορπίζει νότες με τη λύρα της και τέρπει το χορό. Σκέφτομαι να ζητήσω από τον Errik Nour να μας χαρίσει αυτό το χορό και μαζί τις γνώσεις του για αυτό το θεϊκό βίωμα, που λέγεται χορός.
Errik, αρχικά, αφού σε ευχαριστήσω θερμά, που αποδέχτηκες την πρόσκληση για το κοινό της onenews.gr, θα ήθελα να σου ζητήσω για όσους από τους αναγνώστες μας δεν γνωρίζουν τον Errik Nour να μας τον συστήσεις.
Καταρχήν χαιρετώ εσένα και τους αναγνώστες σου Άννα και σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση, για τη θερμή φιλοξενία και τι βλέπω Gin Tonic;
Εννοείται, για να περιποιηθούμε τον εκλεκτό καλεσμένο μας.
Πως ήξερες, ότι είναι το αγαπημένο μου ποτό;
Έ, έχω κι εγώ τις πηγές μου, τις οποίες δεν αποκαλύπτω και ποτέ.
Καλά λοιπόν και για να ανταποκριθώ και στο αίτημά σου πάμε να σας συστηθώ. Είμαι ο Errik Nour, κλασικός χορευτής και χορογράφος. Ξεκίνησα από μικρός μπαλέτο, χορεύω και εκπροσωπώ την τέχνη του χορού.
Ήθελα να σε ρωτήσω, ο χορός είναι στο dna κάποιου, δηλαδή γεννιέται ή γίνεται χορευτής κάποιος;
θα μου επιτρέψεις να πω γεννιέσαι χορευτής, αλλά με τη σωστή σπουδή μετέπειτα εξελίσσεσαι. Δεν μπορείς να είσαι επαγγελματίας χορευτής χωρίς σπουδή, αλλά και χωρίς ταλέντο δεν είσαι καν χορευτής, οπότε αυτά τα δυο πάνε μαζί και για μένα ή το ‘χεις ή δεν το ‘χεις, γεννιέσαι ή δεν γεννιέσαι.
Ποιος διάσημος χορευτής αποτέλεσε το δικό σου ίνδαλμα;
Το δικό μου ίνδαλμα, έτσι από μικρό παιδάκι, που μπήκε το μικρόβιο μέσα μου, ήταν ο Ρουντόλφ Νουρέγιεφ, που άφησε εποχή, μεγάλος καλλιτέχνης στον κλασικό χορό και ο άνθρωπος, που άλλαξε το χορό στη Δύση και έκανε τον άντρα πρώτο σολίστ, πρώτο χορευτή, γιατί μέχρι τότε το αγόρι ήταν απλά παρτενέρ, δεν είχε σολιστικά μέρη στο μπαλέτο και ο Νουρέγιεφ το άλλαξε αυτό. Βέβαια το ίνδαλμά μου δεν ήταν μόνο ο Νουρέγιεφ, ήταν πολλοί. Αναμφισβήτητα ο Νουρέγιεφ ήταν ο άνθρωπος, που με επηρέασε σε πολλά πράγματα, όμως το ίδιο έκανε κι ο Μπαρίσνικοφ μετέπειτα, παρακολουθούσα το χορό του, τις χορογραφίες του, ο Ιβάν Βασίλιεφ και πολλοί άλλοι.
Ο Nureyev ( Νουρέγιεφ) προφανώς ήταν το έναυσμα. Ο κλασικός χορός θεωρείται και είναι η άριστη τέχνη μετά τη γλυπτική. Η υψηλότερη «θεατρική» μορφή χορογραφικής τέχνης είναι ο κλασικός χορός, το γνωστό μπαλέτο, που είναι ένα πάντρεμα τεχνών, χορού, μουσικής, υποκριτικής, παντομίμας, ένας καθαρά σκηνικός, αισθησιακός χορός αιθέριων χορευτών με ρομαντική ένδυση, διάθεση και έκφραση συναισθημάτων, μαγευτικός για τα μάτια του κοινού. θεωρείται από τους δυσκολότερους χορούς και για το λόγο αυτό απαιτείται μακρόχρονη εκμάθηση; Την απάντηση θα μας τη δώσει ευθύς αμέσως ο πλέον ειδικός. Σε ακούμε Errik .
Όλα αυτά, που είπες ισχύουν εκατό τοις εκατό για τον κλασικό χορό, που είναι η ύψιστη τέχνη μετά τη γλυπτική, όντως ο κλασικός χορός μετά τη γλυπτική έρχεται δεύτερος. Χρειάζεται μακρόχρονη εκμάθηση λόγω της δυσκολίας του, γιατί περιέχει μέσα ερμηνεία, υποκριτική, έχει τα πάντα και σαφώς πολλή εκγύμναση για το σώμα, γιατί προσπαθούμε να αγγίξουμε την τελειότητα στον κλασικό χορό, αλλά το κυριότερο είναι η εκμάθηση και η εκγύμναση του χορευτή, για να πετύχει αυτό ακριβώς το αποτέλεσμα, ώστε να πούμε, ότι η όπερα, ο κλασικός χορός είναι η ύψιστη τέχνη, γιατί αλλιώς δε γίνεται και θα σου φέρω ένα παράδειγμα. Σπουδάζει ένας γιατρός, δέκα χρόνια φοίτηση και τα λοιπά. Αυτός ο γιατρός, αν δεν πάει να εξασκηθεί στην πρακτική, να χειρουργήσει, δεν θα γίνει σπουδαίος γιατρός. Έτσι και στον χορευτή δεν είναι μόνο η εκμάθηση, αλλά κυρίως η εκγύμναση, για να πετύχεις αυτό, που λέγεται ύψιστη τέχνη. Ο κλασικός χορός απαιτεί θυσίες και πολλές ώρες μακρόχρονη εκμάθηση. Φαντάσου και να φτάσεις κάπου χρειάζεται ακόμα παραπάνω.
Το μπαλέτο ενισχύσει το μυοσκελετικό σύστημα, κάνει πιο κομψή την κίνηση και στο δρόμο εύκολα αντιλαμβανόμαστε, ότι χορεύει, όποιος βαδίζει με χάρη. Οι γονείς στέλνουν τα παιδιά τους σε σχολές κλασικού χορού από μικρή ηλικία, κυρίως τα κορίτσια τους, γιατί για τα αγόρια τους πιο πολύ επιλέγουν πολεμικές τέχνες ή στίβο. Ένα αγόρι στο μπαλέτο δεν είναι εύκολη απόφαση για πολλούς γονείς, γι αυτό ήθελα να σε ρωτήσω Errik, με ποια επιχειρήματα θα τους έπειθες να επιλέξουν το μπαλέτο;
Είναι πολύ εύκολο, γιατί τώρα πλέον στους καιρούς μας εδώ στην Ελλάδα έχει αλλάξει αυτό και οι γονείς βλέπω, ότι προσπαθούν πάρα πολύ για τα παιδιά τους. Τώρα όσον αφορά το γνωστό θέμα, γιατί τα αγόρια δεν κάνουν χορό, μπορώ να πω στους γονείς, όπως με τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζουν τα κορίτσια, που κάνουν καράτε, τάε κβον ντο, αντρικά εντός εισαγωγικών αθλήματα, το ίδιο πράγμα είναι και για το αγόρι, που γιατί να μην πάει να κάνει χορό, που θα εξοικειωθεί με το άλλο φύλλο και θα μάθει να το σέβεται μέσα από το χορό και τη διδασκαλία, που γίνεται στις σχολές χορών. Πιστεύω, ότι δεν είναι κακό και μάλιστα μην ξεχνάμε ιστορικά οι καλύτεροι πολεμιστές στην αρχαιότητα ήταν και οι καλύτεροι χορευτές, αν ανοίξουμε την ιστορία, αυτό μας το διηγείται, μας το λέει. Οπότε, γονείς αφήστε τα παιδιά σας, αρσενικά, θηλυκά, δεν έχει να κάνει κι αν η εκπαίδευση είναι σωστή δεν έχετε να φοβάστε τίποτα. Ο χορός και πόσο μάλλον στα αγόρια είναι κάτι μαγικό, φτιάχνει προσωπικότητες, φτιάχνει άντρες, άσχετα τι θα επιλέξει αργότερα να κάνει στην προσωπική του ζωή, πάντως ιδίως ο κλασικός χορός φτιάχνει αγόρια.
Από τους δικούς σου γονείς υπήρξε ενθάρρυνση;
Κοίταξε, όταν ήμουν μικρός άλλες φορές ναι και κάποιες άλλες όχι, γιατί ήθελαν να είμαι και διαβαστερό παιδί στο σχολείο, που ήμουνα, να μην παραμελώ τα μαθήματά μου και τα λοιπά. Βέβαια, όταν δεν με άφηναν, εγώ πήγαινα κρυφά και με έβαζαν τιμωρίες, αλλά γενικά δεν είχα κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα, εδώ που τα λέμε.
Η εκμάθηση αυτού του είδους χορού είναι εύκολη στην παιδική ηλικία, όπου το σώμα είναι ακόμα εύπλαστο και σχεδόν αδύνατη για έναν ενήλικα, που είναι απίθανο να μπορέσει σε αυτή την ηλικία να μάθει την εκτέλεση των χορευτικών κινήσεων του μπαλέτου. Έτσι είναι;
Ακριβώς. Κοίταξε τώρα τι γίνεται, ο κλασικός χορός, όσο είναι σε μικρή ηλικία ένα παιδί, αγόρι ή κορίτσι είναι πιο εύκολο, όπως το είπες κι εσύ, να πάρει τα βήματα, γιατί είναι εύπλαστο το σώμα του και γι’ αυτό το μπαλέτο το ξεκινάμε από πολύ μικρή ηλικία.
Δηλαδή, από ποια ηλικία;
Η κατάλληλη ηλικία στις ακαδημίες έξω είναι τα επτά- οχτώ τους χρόνια. Εδώ στην Ελλάδα αρχίζουν λίγο πιο μετά και τα αγόρια ειδικά πολύ πιο μετά. Βέβαια εξαρτάται το παιδί. Δεν έχει να κάνει, αν είσαι μικρός ή μεγάλος στον κλασικό χορό, που αρχίζεις και μαθαίνεις, σπουδάζεις. Εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, το ταλέντο του, αλλά και την κατατομή του, δηλαδή τι θέλει το ίδιο το παιδί, από κει ξεκινάμε, μετά το πόσο χρόνων είναι, αν μπορεί να προλάβει και το τμήμα, τα άλλα παιδιά και το ταλέντο, που έχει πάνω σε κάτι, που του δίνεται, μπορεί να μην είναι ο χορός, μπορεί να είναι θέατρο, μουσική, αλλά και την κατατομή του, δηλαδή το σώμα του πόσο εύπλαστο είναι, γιατί μπορεί να είναι ένα μικρό παιδί και να μην είναι εύπλαστο ή μπορεί να είναι δεκαπέντε χρόνων και να έχει το κατάλληλο σώμα, για να γίνει χορευτής ή χορεύτρια. Οπότε όλα αυτά λαμβάνονται υπόψη.
Ποιο είδος χορού για εκμάθηση θα πρότεινες για ένα παιδί Errik;
Πάλι θα σου απαντούσα το ίδιο, εξαρτάται, που τείνει η ψυχούλα του καθενός. Έτσι είναι κι εσύ, αν σε ρωτούσα, τι θα ήθελες να χορέψεις, θα μου απαντούσες σύμφωνα με αυτά, που αγαπάς, με αυτά, που έχεις δει, με αυτά, που κάποια στιγμή θα ήθελες να κάνεις. Δεν μπορούμε να πιέσουμε τα παιδιά.
Πως είναι ο Errik Nour ως δάσκαλος;
Πρώτα είμαι ψυχολόγος στα παιδιά ή και στους ενήλικες, ευγενικός, πάντα με το χαμόγελο, υπομονετικός, χαμηλών τόνων, παιδαγωγός και βέβαια εξαρτάται από το τι παιδιά, σαν δάσκαλος κι όχι σαν κάτι άλλο, συνάδελφος ή χορογράφος, που είναι τελείως διαφορετικό. Δεν ξέρω κάθε φορά τι παιδί θα έχω απέναντι, γιατί το κάθε παιδί δεν είναι το ίδιο με το άλλο και δεν ξέρεις τι αντιμετωπίζει στο σπίτι, δεν ξέρεις τι προβλήματα ή τι χαρές, γιατί δεν πρέπει να παίρνουμε μόνο τα άσχημα, οπότε το κάθε παιδί έχει διαφορετική αντιμετώπιση στο μάθημα, γιατί δεν είναι το ίδιο το κάθε παιδί με το άλλο.
Ως δάσκαλος να προσθέσω, αν μου επιτρέπεις, είσαι μεταδοτικός και αγαπητός στα παιδιά και η φήμη σου προηγείται. Σε αυτό το χορό είναι πιθανές κάποιες βλάβες σε συνδέσμους, τένοντες, αρθρώσεις, μύες;
Βέβαια, αυτό συμβαίνει στους χορευτές, όπως και στους ποδοσφαιριστές, που κάνουν πρωταθλητισμό, που είναι η δουλειά τους και είναι μέσα στα γήπεδα κάθε μέρα. Αντί να είμαι εγώ στα γήπεδα, είμαι σε ένα στούντιο χορού ή σε κανένα θέατρο, οπότε και είναι αναμενόμενο να πάθουμε κάποιες κακώσεις, καθημερινά μπορώ να πω, από τα πιο απλά, που είναι οι θλάσεις, κάποιο τραύμα από κάποιο σήκωμα, κάποιο lift μέχρι, τι να σου πω, χειρουργεία.
Καταπονούνται οι αρθρώσεις, είναι λογικό.
Βέβαια, είναι αυτό, που λένε οι περισσότεροι και θα πω κι εγώ για μας τους κλασικούς χορευτές, ο καλύτερος φίλος για το χορευτή είναι ο φυσιοθεραπευτής του, γιατί είναι ο άνθρωπος, που του κάνει σέρβις, για να μπορεί αυτός ο κινητήρας, που λέγεται χορευτής, να βγει και να τρέξει πάνω στη σκηνή.
“Τί τραβάμε κι εμείς οι χορεύτριες”, η ατάκα του Λάκη Λαζόπουλου από τους ” Δέκα Μικρούς Μήτσους” έχει επικρατήσει ως έκφραση σε κάθε δυσκολία της ζωής μας και πιστεύεις, ότι επιβεβαιώνει τη σκληρή δουλειά και τις θυσίες των χορευτών;
Ε, βέβαια. Καταρχήν, έχει βγει ως κωμικό όλο αυτό και μας έχει βγει η ρετσινιά, που λέμε, να είναι καλά ο Λάκης, αλλά αυτό δεν βγήκε από το Λάκη Λαζόπουλο. Κοίτα, εμένα μου αρέσει πάντα να ψάχνω διάφορα, έτσι ιστορίες και κάποια στιγμή είχα μιλήσει με κάποιους από τους παλιούς χορευτές και είχα ρωτήσει, πως είχε βγει αυτό το “τι τραβάμε κι εμείς οι χορεύτριες”, το οποίο κι εγώ καμιά φορά το λέω χαριτολογώντας και διακωμωδώντας το λίγο, έτσι για να φύγουμε λίγο από τη ρουτίνα και μου είχαν πει, ότι αυτό δεν το είχε πει ο Λάκης Λαζόπουλος, αλλά το είχε πάρει από έναν νουμερίστα της επιθεώρησης προπολεμικά και μεταπολεμικά, που έκανε τη Ζαζά και ντυνόταν γυναίκα, έκανε τη Ζαζά Μπριλλάντη. Από κει το πήρε κι ο Λαζόπουλος κι έμεινε ως κωμική έκφραση. Αυτό είναι το αστείο του πράγματος, αλλά τώρα θα σε πάω στο σοβαρό του πράγματος του τι τραβάμε εμείς οι χορευτές και οι χορεύτριες και τραβάμε πολλά, βέβαια είναι όλα αυτά μέσα στη δουλειά μας. Υπάρχει ακόμα και η έκφραση ” ο πόλεμος των παρασκηνίων”, που είναι ως ψυχολογικός όρος και πάει μαζί με το” τι τραβάμε εμείς οι χορεύτριες” και είναι μια κωμική έκφραση, που φανερώνει το τι γίνεται στα παρασκήνια, ένας χαμός, που θα ντυθείς, θα πας στο θέατρο, το να έχεις το άγχος να βαφτείς, να κάνεις τις χορογραφίες σου, να είσαι με τους συναδέλφους σου, με το χορογράφο σου, το διευθυντή σου, με τη μουσική με το μαέστρο κάτω, που παίζει. Είναι πάρα πολλά αυτά, που πρέπει να σκεφτείς και κάπου εκεί κουράζεσαι και ψυχολογικά και σωματικά. Είναι πολλές καταστάσεις, που μπορεί κάτι να μην πάει καλά, που κάτι μπορεί να τύχει και μην ξεχνάμε και τις ίντριγκες, που υπάρχουν στα παρασκήνια και… και… και …, όπως σε όλο το καλλιτεχνικό στερέωμα. Οπότε αγαπημένη μου Άννα τι τραβάμε κι εμείς οι χορευτές και οι χορεύτριες.
Έτσι ακριβώς. Στο χορό ωστόσο είναι απαραίτητο να λειτουργεί το μυαλό. Πως προέκυψε λοιπόν η άποψη, ότι οι χορεύτριες δεν είναι και ιδιαιτέρας ευφυΐας;
Αυτό βέβαια δεν αφορά τις χορεύτριες και τους χορευτές του κλασικού χορού, μπορώ να σου πω, γιατί ένας χορευτής ή μια χορεύτρια κλασικού επιπέδου, αν δεν έχει μυαλό, γνώσεις και τριβή δεν μπορεί να βγει καν στη σκηνή και να θυμάται τι έχει να κάνει, ολόκληρη χορογραφία, δυο ώρες, τρεις ώρες. Πρέπει να είναι σώμα, ψυχή, μυαλό, γνώσεις την ίδια στιγμή σε ένα σώμα. Οπότε δεν μπορώ να πω, ότι ισχύει για μας, ο κλασικός χορευτής είναι σκεπτόμενος άνθρωπος και καλλιεργημένος και δεν μπορώ να πω, ότι δεν έχουν μυαλό. Μπορώ όμως να πω κάτι τέτοιο για ανθρώπους, που δεν έχουν καμία σχέση με αυτόν τον κλάδο κι απλά βαπτίζονται χορευτές ή χορεύτριες, επειδή έκαναν δυο-τρία μαθήματα δεξιά- αριστερά, πήραν κι ένα χαρτί δεν ξέρω από που και βαπτίστηκαν χορευτές ή χορεύτριες δικαιολογημένα, όταν πάνε σε μια δουλειά να ζητήσουν λεφτά, να πάρουν μεροκάματο, τους πιάνουν να μην πω την έκφραση και τους θεωρούν χαζούς, αλλά αυτό δεν μπορώ να πω, ότι αφορά τους κλασικούς χορευτές, αυτό αφορά το ελεύθερο θέατρο πιο πολύ.
Στο μπαλέτο οι χορεύτριες επιδίδονται σε χορευτικές κινήσεις επάνω σε pointe (πουέντ), που υποστηρίζουν δύσκολες πιρουέτες και μεγαλύτερες ισορροπίες. Θέλω να σε ρωτήσω, τί εξυπηρετεί ο χορός στις μύτες των ποδιών, αν κρύβει κάποιο νόημα και γιατί οι άντρες χορευτές χρησιμοποιούν πιο μαλακά παπούτσια.
Κοίταξε, τις χορεύτριες γυναίκες εξυπηρετούν οι πουέντς στο να έχουν κι ένα άψογο τελείωμα των άκρων των ποδιών τους κι επίσης όταν ανεβαίνει μια κλασική χορεύτρια στις πουέντς, δημιουργείται ένας άξονας, που εξυπηρετεί τις πιρουέτες και το παρτενάρισμα και σαφώς, όπως σου είπα και πριν, θέλουμε να πετύχουμε το τέλειο. Έχεις ακούσει την έκφραση λαμπάδα για το σώμα; ακριβώς αυτό. Τώρα όσον αφορά τους άντρες χορευτές, μπορούμε να πούμε, ότι χρειάζονται περισσότερη ευστάθεια, γιατί μην ξεχνάς ο άντρας είναι και παρτενέρ, πρέπει να σηκώσει τη χορεύτρια, δεν μπορεί να είναι σε πουέντς, πρέπει να έχει ευστάθεια, να πατάει πολύ καλά στα πόδια του, για να μπορεί να κάνει τα lift, τα αεροπλανικά αυτά, που βλέπουμε στον κλασικό χορό κι επίσης ο καθένας έχει το ρόλο του, το φυσιολογικό ρόλο να το πω έτσι. Η γυναίκα χορεύτρια είναι γυναίκα στο χορό κι ο άντρας είναι άντρας.
Εγώ πάντως πάντα είχα την απορία, πως σηκώνει ένας χορευτής μια χορεύτρια στον αέρα και που κρύβει τόση δύναμη το λεπτεπίλεπτο κορμί του. Φαντάζομαι είναι αποτέλεσμα σκληρής γυμναστικής και ασκήσεων ενδυνάμωσης;
Ε, βέβαια. Κοίταξε Άννα μου, ο κλασικός χορευτής, που τον βλέπεις έτσι λεπτεπίλεπτο και καλοβαλμένο, δε σημαίνει, ότι δεν έχει δύναμη, δεν σημαίνει, όπως σου είπα και πριν, ότι δεν κάθεται ώρες ατελείωτες μέσα σε ένα στούντιο, σε μια αίθουσα χορού και να κάνει πρόβες μαζί με την παρτενέρ του για το τελικό αποτέλεσμα κι όλα αυτά τα σηκώματα, τα lift, που βλέπουμε από τους κλασικούς χορευτές είναι αποτέλεσμα τεχνικής, ωρών εξασκήσεων, ωρών ιδρώτα, ωρών νεύρων, γιατί υπάρχει και αυτό στη δουλειά και τα δυο φύλα κάνουν τη δουλειά τους, η γυναίκα πηδάει κι ο άντρας τη σηκώνει, οπότε είναι ευημερείς σχέση αρσενικού θηλυκού κι ο όρος, όπως το λέμε εμείς στο pas de deux, βήματα για δυο, οπότε είναι φυσιολογικό, έχει πολλή δουλειά.
Χρησιμοποίησες τη γαλλική φράση pas de deux και θέλω να κάνω μια επισήμανση, τα μαθήματα μπαλέτου σε όλο τον κόσμο διδάσκονται στα γαλλικά. Θα μας πεις για ποιο λόγο τα γαλλικά έγιναν η διεθνής γλώσσα μπαλέτου;
Τα γαλλικά έγιναν η γλώσσα του μπαλέτου, διότι το 1661 ο Lulli τον δέκατο έκτο με δέκατο έβδομο αιώνα στη Γαλλία ήταν αυτός, που χρηματοδότησε και επέβαλε τον έντεχνο χορό φέρνοντας καταπληκτικούς δασκάλους και φτιάχνοντας έτσι και την ορολογία στα γαλλικά μιας που ήταν το δημιούργημά του, οπότε και έμεινε η ορολογία στα γαλλικά.
Royal Academy of Dance. Μίλησέ μας για τη Βασιλική Ακαδημία χορού και για τα άλλα συστήματα κλασικού μπαλέτου.
Μάλιστα. Royal Academy of Dance Λονδίνου είναι ένα σύστημα χορού, το αγγλικό σύστημα, που οι κλασικοί χορευτές το γνωρίζουν πάρα πολύ καλά. αλλά δεν είναι μόνο αυτό το σύστημα, υπάρχει και το Vaganova, το ρωσικό σύστημα και πιο παλιά υπήρχε και το Cecchetti σύστημα, το ιταλικό σύστημα και το Bournonville, το δανέζικο σύστημα. Ιστορικά να σου πω τί έγινε με αυτά τα δυο συστήματα. Cecchetti και Bournonville τα συνδύασε η Ρωσίδα Agripina vaganova κι έφτιαξε το σύστημα Vaganova, το ρωσικό σύστημα στη σημερινή εποχή, που για μένα είναι το πιο βαρύ και το πιο καλό, για να βγάλει επαγγελματίες χορευτές και χορεύτριες κι αυτό το σύστημα έχω κάνει κι εγώ. Βέβαια έχω κάνει και το αγγλικό, που είναι ένα άλλου είδους σύστημα με πιο λεπτεπίλεπτη τεχνική, όχι, ότι δεν έχει τεχνική, προσωπική μου άποψη ότι είναι κυρίως για τα κορίτσια το αγγλικό σύστημα, αλλά όλα τα συστήματα λίγο-πολύ στηρίχτηκαν στις βάσεις και ανεξαρτήτου το πιο σύστημα θα επιλέξεις, το μπαλέτο είναι ένα. Επίσης το σύστημα RAD, το αγγλικό σύστημα, το προώθησε η Νινέτ ντε Βαλουά, έτσι εξελίχθηκε μετά στην Αγγλία, αλλά, όπως σου είπα και πριν, ο κλασικός χορός είναι ένας, είτε αν κάνεις ρώσικο σύστημα ή αγγλικό ή κάτι άλλο, το μπαλέτο στο τέλος είναι ένα.
Αργεντίνικο τάγκο, βραζιλιάνικο Σάμπα, Βιεννέζικο βαλς, κουβανέζικη Ρούμπα, λάτιν σάλσα, που έχεις διακριθεί κιόλας ως πρωταθλητής, ρούμπα, hip–hop, φλαμένκο, pole dancing, άγνωστες λέξεις για κάποιους κι εδώ θέλουμε τα φώτα σου, ώστε στο τέλος αυτής μας της συνάντησης κανένας από τους αναγνώστες μας να μη μείνει με καμία απορία.
Αυτοί οι χοροί είναι κουλτούρες και όπως εμείς οι Έλληνες εδώ έχουμε τους παραδοσιακούς χορούς, έτσι και αυτοί οι λαοί έχουν το χορό τους αναλόγως την κουλτούρα, που έχουν, τα ήθη και τα έθιμά τους. Όλοι αυτοί οι χοροί είναι θαυμάσιοι, τους αγαπώ πάρα πολύ, είναι κοινωνικοί χοροί. Ένας κλασικός χορός δεν είναι σύγχρονος και είναι τα δυο άκρα με ένα σύγχρονο χορό. Όσον αφορά τους άλλους χορούς η κάθε χώρα έχει τη διασκέδαση μέσα από το χορό της. Οπότε αναλόγως κι αυτό, που θα πω, είναι και για τα μεγάλα παιδιά, ό,τι αρέσει στον καθένα, είναι κι αυτό, που θα επιλέξει να χορεύει, αρκεί να μη σταματάει να χορεύει, γιατί ο χορός είναι τρόπος ζωής. Μπορεί και να μην επιλέξει να κάνει κλασικό χορό, ο οποίος είναι και μια ιδέα από μόνος του. Μπορεί να χορέψει ένα αργεντίνικο ταγκό, μια κουβανέζικη σάλσα, ένα ζεϊμπέκικο, ένα καλαματιανό, τα δικά μας, όλα είναι χορός και μπορεί να εκφραστεί μέσα από αυτό.
Η ταύτιση του αισθησιακού pole dancing με το στριπτίζ για ποιους λόγους έγινε;
Προσωπικά δεν ασχολούμαι και τόσο με αυτούς τους χορούς, όμως σαφώς έχω δει και έχω παρακολουθήσει και πιστεύω, ότι ο pole dancing είναι αισθησιακός χορός, είναι άλλο πράγμα, έχει μια άλλη φιλοσοφία και για μένα έγινε, για να καλύψει αισθησιακές και ψυχολογικές ανάγκες του καθενός. Δεν μπορώ να πω, ότι ανήκει σε μένα, ότι είναι στη δικιά μου φιλοσοφία, είναι κάτι άλλο, αλλά και πάλι θα πω περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.
Ο μοντέρνος χορός εν συγκρίσει με τον κλασικό είναι πιο απελευθερωτικός, αφού είναι ένας χορός, που δίνει χώρο στον αυτοσχεδιασμό;
Ο μοντέρνος χορός και σύγχρονος είναι τελείως διαφορετικοί χοροί, άλλο το ένα και άλλο το άλλο. Όταν γίνεται με τις σωστές γνώσεις προσφέρει στο θεατή θέαμα, ερμηνεία, αλλά όταν δεν έχεις τις σωστές γνώσεις, γίνεται αυτό το σύγχρονο, που έχουμε στην Ελλάδα, μαλλί κάτω και βούρτσα κάτω και ξανά βούρτσα κάτω και ξανά γιουβαρλάκια τυλιχτά, ε πόσο θα δούμε μαλλί και μαλλί και σκούπισμα, κάτω, κάτω, κάτω. Μιλάω για το επαγγελματικό κομμάτι, δεν μιλάω για τις σχολές χορού, δεν μιλάω για την εκμάθηση, μιλάω πιο πολύ για τον άνθρωπο, που θα έρθει να σε παρακολουθήσει και θα πληρώσει ένα αντίτιμο, εισιτήριο. Με αυτό το εισιτήριο ήρθα να ξεχαστώ, να περάσω ωραία, να ξεφύγω από τα προβλήματά μου για οτιδήποτε ο καθένας έχει πληρώσει. Εγώ ως καλλιτέχνης τι θα του δώσω; γι΄ αυτό λέω όχι το σύγχρονο, που γίνεται στην Ελλάδα και από μεγάλους χορογράφους, που ξέρουμε αυτή τη στιγμή και είναι στην εξουσία, να το πω έτσι. Ο κόσμος θέλει θέαμα, θέλει να περάσει ωραία. Επίσης ο χορός και η τέχνη του χορού δεν είναι απλά θέαμα, είναι διαπαιδαγώγηση πέρα από τη χάρη, ομορφιά, τεχνική κι όλα αυτά, που είπαμε, θα φέρει ο άνθρωπος την οικογένειά του και το παιδί του, τι θα δει; Ας μάθουμε λίγο από το χορό εμείς οι επαγγελματίες, να το πω σε εισαγωγικά κι ας προσφέρουμε στο κοινό το καλύτερο, γιατί το δικαιούται ο Έλληνας το καλύτερο, γιατί κάποτε το είχε. Αυτό έχω να πω για το μοντέρνο χορό.
Το μιούζικαλ, το χορευτικό θέατρο κερδίζει έδαφος στις προτιμήσεις των μαθητών στις σχολές χορού, αλλά είναι και το πιο απαιτητικό είδος, που συνδυάζει μια θεατρικότητα, ικανότητα στην υποκριτική, στο τραγούδι και στο χορό. Εσένα Έρικ σε αντιπροσωπεύει περισσότερο από κάθε άλλο είδος;
Το μιούζικαλ καταρχήν μου αρέσει πάρα μα πάρα πολύ και έχω χορογραφήσει κιόλας κάποια μιούζικαλ, αλλά το θέμα είναι, ότι δεν είναι τόσο σε μένα, ασχολούμαι με άλλο πράγμα τελείως διαφορετικό, αλλά δεν θα έλεγα ποτέ όχι, γιατί και το μιούζικαλ είναι μαγεία τεχνών και είναι πολύ όμορφη και αυτή η τέχνη, όταν κι αυτή γίνεται σωστά, όπως στην Αγγλία, που είναι η μαμά των μιούζικαλ, αλλά είναι λίγο έξω από τα δικά μου τα νερά, αλλά δεν θα έλεγα ποτέ όχι σε ένα μιούζικαλ..
Ο χορός hip–hop και η μουσική τράπ είναι από τους πλέον δημοφιλείς στις προτιμήσεις των εφήβων, για ποιους λόγους νομίζεις;
Κοίταξε, σε αυτή την εποχή, που ζω, είμαι νέο παιδί και ακούω κι εγώ έτσι διάφορα, ακούω μουσική, βλέπω τηλεόραση και θα πω, ότι κάθε εποχή έχει τη μόδα της, όπως το rock and roll, το τουίστ, το σέικ και όλα αυτά έχουν να κάνουν σε σχέση με τη μουσική βιομηχανία πιο πολύ, που επιβάλλει στη νεολαία το εμπόρευμά της. Η μόδα άλλες φορές ανεβαίνει, άλλες φορές κατεβαίνει και έχει μια ιστορία, που κρύβει μέσα της και πάει λέγοντας, οπότε It’s ok, αρκεί κι εκεί ακόμα να γίνονται κάποια πράγματα σωστά. Τι να κάνουμε μόδα είναι και γυρίζει.
Ποια τα οφέλη του χορού γενικότερα;
Τα οφέλη του χορού είναι απεριόριστα. Μπορώ να πω, ότι ο άνθρωπος, όπως ξέρει όλος ο κόσμος, αποτελείται από οστά και μύες και μέσα από την εκγύμναση του χορού και δεν χρειάζεται να είσαι επαγγελματίας, αποκτάς αυτοπεποίθηση, ψυχική ηρεμία, εκτόνωση, ωραίο σώμα, ωραία απέριττη κίνηση. Οπότε όλα αυτά είναι τα οφέλη του χορού και να σου φέρω ένα παράδειγμα, ένα αγόρι κάποια στιγμή με είδε να χορεύω για διασκέδασή μου όχι στη σκηνή σε ένα μπαρ. Ήμουν με μια παρέα και με πλησίασε, μου είπε μπράβο, σε θαυμάζω να χορεύεις και σε ζηλεύω κι εγώ έμεινα με τα μάτια ανοιχτά. Μου λέει λοιπόν σε όλη μου τη ζωή είχα μια κρυφή επιθυμία, να σηκωθώ και να χορέψω ένα ζεϊμπέκικο έστω , όμως, επειδή δεν ξέρω να χορεύω, φοβάμαι, ότι θα γίνω ρεζίλι, αυτό όμως είναι το μεγάλο μου απωθημένο. Σκεφτείτε τώρα αυτός ο άνθρωπος, αν είχε κάνει έστω και λίγο χορό στη ζωή του και σηκωνόταν να χορέψει με την αυτοπεποίθηση, που σου δίνει η κίνηση του χορού στο χώρο, έτσι ώστε να επιβάλλεσαι, πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα γι΄αυτόν και για όλο το κοινό και για όλο τον κόσμο, αρσενικά θηλυκά, θα ήταν πιο ήρεμα με πιο καλή ψυχολογία με την εκτόνωση του χορού.
Στην προσωπική σου ζωή λοιπόν επιλέγεις το χορό για την προσωπική σου διασκέδαση.
Επιλέγω και το χορό. Κοίταξε, ξυπνάω το πρωί κι όλο μου το σώμα είναι πόνος, μέχρι να ξυπνήσω. Είναι από την εκγύμναση και τα λοιπά, εντάξει αυτό το έχουμε συνηθίσει. Το πρώτο πράγμα λοιπόν, που κάνω, είναι να βάλω μουσική και τις περισσότερες φορές η οικογένειά μου, οι δικοί μου με βρίζουν, κλείσε τη μουσική, μας έχεις πάρει τα αυτιά, κάθε πρωί να ακούμε μουσική. Δεν μπορώ όμως, είναι μέσα στη ζωή μου. Πρώτα θα βάλω τη μουσική μου, θα φτιάξω ένα καφεδάκι, θα χορέψω, θα κουνηθώ στους ήχους, που ακούω, μετά θα πλυθώ, θα ετοιμαστώ και θα φύγω για την πρόβα έτσι με διάθεση και Άννα μου να σου πω κάτι, δεν περίμενα από κανέναν να μου φτιάξει τη διάθεση, τη φτιάχνω πάντα μόνος μου, έχω βρει τον τρόπο, βάζω μουσικούλα, εμπνέομαι, πίνω τον καφέ μου και φεύγω για δουλειά.
Όταν συμβαίνει κάτι στη ζωή σου, που επηρεάζει την ψυχολογία και την καλή σου διάθεση, έχει επιπτώσεις και στην απόδοσή σου στο χορό;
Είναι πολύ σημαντική αυτή η ερώτηση, που μου κάνεις, γιατί οι καλλιτέχνες στο κάτω-κάτω είμαστε και άνθρωποι. Μπορώ λοιπόν να σου πω σε ένα μικρό ποσοστό ναι, δεν θα πω ψέματα, όμως όταν είσαι επαγγελματίας κανονικά δεν πρέπει να επηρεάζεσαι από οποιαδήποτε ψυχολογική κατάσταση, όταν είμαστε πάνω στη σκηνή. Εντάξει κάτω από τη σκηνή άνθρωποι είμαστε και μας επηρεάζουν πολλά πράγματα, που ζούμε εμείς στον Άρη; Πάνω σε αυτό πάλι σου έχω ένα παράδειγμα ενός χορευτή, που εν ώρα παράστασης του είπαν, ότι πέθανε ο αδερφός του και αυτός συνέχισε την παράσταση υπεύθυνα και δεν πέρασε κάτω στον κόσμο αυτό με τίποτα. Το ίδιο έχω κάνει κι εγώ άπειρες φορές και με θανάτους και με χωρισμούς και με διάφορα προβλήματα, που μου έχουν συμβεί στη ζωή μου. Εκείνη τη στιγμή, που ερμηνεύω, δεν αφήνω να περάσει στο κοινό κάτι άλλο εκτός από αυτό, που πρέπει να δώσω αναλόγως το έργο, που έχω. Σαφώς μας επηρεάζει, αλλά δεν πρέπει και προσπαθώ να μη με επηρεάζει επάνω στο σανίδι, προσπαθώ εκεί να είμαι πιο ψυχρός.
Ανάμεσα στο χορό και τη γυμναστική γιατί κάποιος να επιλέξει το χορό; θα μπορούσαμε να πούμε, ότι ο χορός είναι ένα είδος γυμναστικής, συνδυασμός γυμναστικής και μουσικής;
Μιλήσαμε πιο πριν για τα οφέλη του χορού, που είναι απεριόριστα. Αποκτάς με το χορό πέρα από την εκγύμναση των μυών αυτοπεποίθηση, ψυχική ηρεμία, εκτόνωση, ωραίο σώμα, ωραία απέριττη κίνηση, ενώ αν πάς και κάνεις γυμναστική, έχεις δει τους body building, το σώμα τους; δεν μπορούν να κινηθούν αυτοί οι άνθρωποι, πάνε να χορέψουν σε ένα κλαμπ και είναι σαν βράχος και δεν είναι κι ωραίο.
Οπότε λέμε στους αναγνώστες μας, γυμναστείτε χορεύοντας.
Εννοείται, γιατί δεν πας μόνο για το σώμα, που θα φτιάξει έτσι κι αλλιώς, άμα γυμνάζεσαι και χορεύεις συνέχεια, πήδα, πήδα, χοροπήδα θα ιδρώσεις, θα χάσεις κιλά, λογικό, αλλά σου δίνει και κάτι άλλο, μουσικότητα, ψυχική υγεία, αυτοπεποίθηση στο χώρο, εκτόνωση.
Ένας χορευτής είναι απαραίτητο να κάνει γαστρονομικές θυσίες; Διατροφή και χορός πάνε μαζί;
Στις περισσότερες περιπτώσεις ναι, αλλά σε μας κυρίως στους κλασικούς χορευτές μάλλον το αντίθετο είναι, πλακωνόμαστε στο φαΐ τις περισσότερες φορές. Όταν είσαι από το πρωί μέχρι το βράδυ και χορεύεις ή κάνεις πρόβες τι να μείνει, δεν μένει τίποτα, κάνεις καύσεις. Έχεις δει τις χορεύτριες και τους χορευτές πως είναι. Εμάς μας λένε ανορεκτικούς, αλλά δεν ξέρουν, ότι εμείς τρώμε όλο το ψυγείο. Αν με ρωτήσεις, αν τρώω, θα σου απαντήσω, τρώω ό,τι θέλω, αλλά για να φάω ό,τι θέλω ξεκινάω από τις δέκα το πρωί και τελειώνω έντεκα το βράδυ, οπότε τι να μείνει, αφού κάνω καύσεις. Αυτό ισχύει για τους χορευτές και τις χορεύτριες, όταν όμως δεν είσαι επαγγελματίας χορευτής, εντάξει θέλει μια προσοχή, είναι όμως και ανάλογα το μεταβολισμό του κάθε ανθρώπου. Οπότε καλύτερα να ξέρεις μέχρι που μπορείς να φας παρά να παχύνεις και μπορώ να πω στους μη επαγγελματίες καλύτερα να προσέχουν τη διατροφή τους. Στους επαγγελματίες χορευτές μπορώ να πω, ότι αυτό θα ξεκινήσει, όταν βγούμε στη σύνταξη, τότε θα αρχίσω να προσέχω τι τρώω.
Ωστόσο μέχρι τότε έχεις πολλά χρόνια μπροστά σου, οπότε απόλαυσέ το. Είσαι λοιπόν επαγγελματίας χορευτής και απ΄ότι ξέρω, με μια βαλίτσα στο χέρι. Θέλω να σε ρωτήσω, πόσο έχουν επηρεάσει τα επαγγελματικά σου ταξίδια την προσωπική σου ζωή;
Με μια βαλίτσα στο χέρι, αυτό είναι μια αλήθεια. Τα ταξίδια με έχουν επηρεάσει πάρα πολύ και η αλήθεια είναι δεν έχω προσωπική ζωή, έχω μόνο προσωπικές στιγμές. Τι να κάνω, αγάπησα μια βαλίτσα, αυτή η δουλειά έχει και τις θυσίες της και το κόστος της.
Ποια συναισθήματα δημιουργεί ο χορός στο χορευτή και ποια στο θεατή;
Κοίταξε, ο χορευτής κατευθύνεται από συναισθήματα, που του επιβάλλει το έργο, που ερμηνεύει και καλείται μέσα από το ταλέντο του, αν έχει ταλέντο, γιατί υπάρχουν και πολλοί στο χώρο χωρίς ταλέντο, να περάσει στο θεατή μέσα από την ερμηνεία του τα όποια συναισθήματα επιβάλλει το έργο. Ο χορευτής ή η χορεύτρια εκείνη τη στιγμή κατευθύνεται από το έργο και το χορογράφο, τι συναισθήματα πρέπει να δώσει μέσα από το έργο, που του δίνεται, δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο. Αυτά τα συναισθήματα και αναλόγως τη μορφή του έργου εισπράττει και ο θεατής, έτσι πάει είναι λίγο Ping Pong αυτό το πράγμα.
Χορεύεις όλα τα είδη χορού ή κάποια από αυτά τα γνωρίζεις μόνο θεωρητικά ως εγκυκλοπαιδικές γνώσεις;
Κοίταξε, βασικά είμαι κλασικός χορευτής και η άρτια τεχνική του κλασικού χορευτή μου δίνει τη δυνατότητα να χορέψω τα πάντα, τα πάντα όμως. Το θέμα είναι το πόσο θα πείσει μετά. Γνωρίζω και χορεύω πολλούς χορούς, αλλά η βασική μου δουλειά είναι ο κλασικός.
Ποιο είναι το επίπεδο του κλασικού χορού στην Ελλάδα;
Το επίπεδο του κλασικού χορού στην Ελλάδα, δύσκολες ερωτήσεις μου κάνεις.
Απαραίτητες όμως, για να μάθουμε κι εμείς κάποια πράγματα.
Μάλιστα. Κοίτα θα σε πάω λίγο στο παρελθόν. Από το 1980 γνωρίζοντας έτσι κάποια ιστορία, θυμάμαι τότε μεσουρανούσε ο πρώτος χορευτής της Λυρικής σκηνής και χορογράφος μάλιστα της Λυρικής αργότερα ο Άγγελος Χατζής, τον γνωρίζετε όλοι φαντάζομαι, μέχρι το 2007. Από το 1980 μέχρι το 2007 το μπαλέτο της Λυρικής μεσουρανούσε με παραστάσεις στο Ηρώδειο και tournée, περιοδείες Αυστραλία, Γερμανία, Αίγυπτο, Τουρκία, Ευρώπη, γενικά ήταν στις δόξες του τότε το μπαλέτο μας. Σήμερα το μπαλέτο αλλάζοντας έτσι μορφή δεν μπορώ να πω, ότι είναι και ό,τι καλύτερο, που έχουμε. Ας ελπίσουμε, ότι κάποια στιγμή θα ξανά αποκτήσουμε ένα μπαλέτο έτσι ευρωπαϊκών προδιαγραφών ελληνικό μπαλέτο με δικά μας παιδιά, είναι κρίμα να μην έχουμε κλασικό χορό στην όπερα.
Ένας χορευτής στην Ελλάδα του σήμερα, που μπορεί να δουλέψει;
Παντού μπορεί να δουλέψει από τη Λυρική μέχρι τα μπουζούκια και τον ελεύθερο χώρο αναλόγως τις δυνατότητές του. Το καλύτερο είναι, εφόσον μιλάμε για τους κλασικούς χορευτές να συνεργαστεί με ευρωπαϊκά θέατρα ιδιαίτερα στη Γερμανία, που είναι η μεγαλύτερη αγορά και έχει 54 όπερες εκτός από τις επιχορηγούμενες σκηνές.
Ο χορογράφος θα μπορούσαμε να πούμε, ότι είναι ο σκηνοθέτης, που καθορίζει με απόλυτη λεπτομέρεια την κίνηση των χορευτών επενδύοντας ένα μουσικό κομμάτι με σχεδιασμό χορευτικών αρμονικών κινήσεων; Εσένα ποιος ρόλος σε αντιπροσωπεύει περισσότερο, προτιμάς να είσαι ο χορευτής της παράστασης σε πρωταγωνιστικό ρόλο ή ο χορογράφος;
Καταρχήν να απαντήσω στο πρώτο σκέλος. Είναι ακριβώς, όπως το είπες, ο χορογράφος είναι ο δημιουργός κινήσεων και έκφρασης και αναλόγως το έργο, που έχει να χορογραφήσει, όλου του μπαλέτου δηλαδή όλων των χορευτών και χορευτριών, που έχει απέναντί του σαν εργαλεία. Οπότε πολύ ωραία το έθεσες, έτσι είναι. Τώρα, είναι δυο τελείως διαφορετικά είδη, άλλο ο χορευτής κι άλλο ο χορογράφος. Προσωπικά μου αρέσει πάρα- πάρα πολύ να χορεύω, είμαι ερωτευμένος με το χορό πάνω στη σκηνή, τον αγαπώ πάρα πολύ, το έχω πει και το έχω σχεδόν διαλαλήσει σε άλλες μου συνεντεύξεις, είμαι ερωτευμένος με τη δουλειά, που κάνω σαν χορευτής και μέσα από την πείρα άλλων μεγάλων χορογράφων, αλλά και από την τεχνική μου γίνονται καινούρια βήματα, όταν δουλεύω. Έτσι ο χορογράφος έρχεται από μόνος του σε μένα, οπότε αυτόματα γεννιέται και μια άλλη αγάπη σιγά-σιγά η χορογραφία. Οπότε και τα δυο, μου αρέσει πάρα πολύ να χορογραφώ, αλλά και να χορεύω.
“ Χορός των ωρών” και Εθνική Λυρική Σκηνή, “ Καρυοθραύστης”, “ “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη, “ Κάρμεν”, “Δον Κιχώτης”, “ Ζιζέλ” και άλλες solt out παραστάσεις, όπου κερδίζεις το κοινό. Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σου σχέδια;
Θα σου απαντήσω μόλις επιστρέψω από εκεί, που θα πάω. Έχω έναν Δον Κιχώτη στην Πάτρα στις 28 Ιουνίου και θέλω να σου πω, ότι πάνω στον κλασικό χορό και στον πολιτισμό μας ετοιμάζω πάρα πολλά και με πολύ όμορφη ποιότητα, αλλά έχω κάτι και θα στο πω. Είμαι λίγο προληπτικός και πριν υπογράψω δεν αναφέρω τίποτα.
Άρα, δεν είναι κάτι ανακοινώσιμο προς το παρόν.
Όλα έχουν συζητηθεί, όλα έχουν αποφασιστεί και θα το ανακοινώσω σύντομα.
Μόλις πέσουν οι υπογραφές λοιπόν σε περιμένουμε.
θα είσαι η πρώτη, που θα το μάθεις.
Σ’ ευχαριστώ πολύ. Με ποιους Έλληνες καλλιτέχνες έχεις κάνει συνεργασίες, που ήταν σταθμοί στην καριέρα σου;
Με πάρα πολλούς. Με τον Διπερθέ, με το Λουκά το Θάνο, με τον Άγγελο το Χατζή, με τον οποίο είμαι και ο μόνος χορευτής, που έχει χορέψει μαζί του πάνω στη σκηνή. Η Χριστίνα η Στεφάνου, που με έχει χορογραφήσει κιόλας και αυτή τη στιγμή είναι και διευθύντρια στην Ακαδημία χορού της Βιέννης, με τη Γερασιμίδου την Ελένη , έχω συνεργαστεί με πάρα πολλούς Έλληνες χορογράφους, ερμηνευτές, μουσικούς, έχω κάνει πάρα πολλά. Από εξωτερικό Ντραμπλ, Γιόχαν Ούλριχ, είναι πάρα πολλοί και από τον καθένα μου έχει μείνει κάτι ξεχωριστό, από μια συνεργασία σαφώς μου μένουν και παραπάνω γνώσεις, αλλά και έτσι μια γλυκιά ανάμνηση. Τους αγαπώ όλους πάρα- πάρα πολύ κι αν διαβάσουν τη συνέντευξη, τους εύχομαι το καλύτερο μέσα από την καρδιά μου και γιατί όχι να ξανά συνεργαστούμε.
Το μελόδραμα, η όπερα είναι εκείνο το είδος υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου, που έχει και το πλέον αυστηρό με κριτήριο κοινό και που ίσως σε συγκινεί περισσότερο;
Τα πάντα είναι θέμα γνώσεων και το μελόδραμα, που είναι η όπερα για να γνωρίζει και το αναγνωστικό κοινό, εκτός λοιπόν από το μελόδραμα, που είμαι παιδί του, αγαπώ και όλες τις άλλες μορφές τέχνης, που έχουν όμως ποιότητα, όχι το οτιδήποτε, που έχουν να μου δώσουν κάτι. Ας πούμε, ότι έρχομαι στη θέση του θεατή, που έχω έρθει πολλές φορές, έτσι, που έχω πάει να δω και φίλους και συναδέλφους, που χορεύουν, που ερμηνεύουν, που τραγουδούν ή που παίζουν ένα θεατρικό, σε οποιαδήποτε μορφή τέχνης και σαν θεατής πάω να μου δώσει κάτι, να πάρω κάτι και να φύγω σκεπτόμενος, στεναχωρημένος, κλαμένος, δεν ξέρω. Οπότε, το θέμα είναι να γίνει ποιοτικά κάτι και να μου δώσει κάτι.
Ακριβώς έτσι, για να βιώσει την κάθαρση ο θεατής.
Πέρα από το μελόδραμα και οι άλλες μορφές τέχνης είναι απαραίτητες και έχουν την ιστορία τους.
Έχεις κάνει κάποιες λάθος επαγγελματικές επιλογές, που ενδεχομένως σου έχουν στοιχίσει μια διεθνή καριέρα;
Προσωπικά λάθη έχω κάνει πάρα πολλά, όπως όλοι μας, αλλά δεν εξαρτώνται τα πάντα από μένα, αλλά στη δουλειά μου δεν έχω κάνει σοβαρά λάθη, που να μου στοιχίσουν μια καριέρα και δεν ξέρω κι εγώ τι, αντίθετα από τον προσωπικό τομέα, που έχω κάνει άπειρα, αλλά δεν περνάνε όλα από μένα. Παραδείγματος χάρη ήμουν στο Παρίσι, στην όπερα του Παρισιού και λόγω των κίτρινων γιλέκων “gilets jaunes” ακυρώνονται οι συμβάσεις, έρχομαι Ελλάδα, κάνω παραστάσεις στο Μέγαρο Μουσικής και πέφτω στον κορονοϊό, πάω στο κτήμα μου να ξεκουραστώ και έρχεται το χαρτί του στρατιωτικού. Βλέπεις; δεν περνάνε όλα από το χέρι μου.
Σαφώς, είναι κάποιες άτυχες συγκυρίες.
Ακριβώς και δυο χρόνια, που πήγαν χαμένα για όλους μας, για τον περισσότερο κόσμο, οπότε είναι και οι συγκυρίες λίγο. Εγώ προσωπικά προσπαθώ να μην κάνω κάποιο σοβαρό λάθος, λάθη θα κάνω, είμαι άνθρωπος, δε γίνεται να μην κάνω και είναι και το ωραίο να κάνεις λάθος καμιά φορά, γιατί μαθαίνεις, γίνεσαι έτσι πιο σωστός στη ζωή και δεν μπορείς να μάθεις, αν δεν κάνεις λάθη. Προσπαθώ να μην κάνω λάθη, που να μην επανέρχονται, να μην μου στοιχίσουν τη ζωή μου, την καριέρα μου, φιλίες, οικογένεια, καταλαβαίνεις τι εννοώ.
Με μια βαλίτσα στο χέρι λοιπόν ταξιδεύεις ανά τον κόσμο και χορεύεις, όμως εγώ θέλω να σου πω, ότι εμείς χαιρόμαστε πολύ, που είσαι Έλληνας και που χορεύεις για μας τους Έλληνες και που μπορούμε να απολαμβάνουμε τις υπερθεαματικές παραστάσεις σου. Ο χορός είναι έκφραση, κοινωνικοποίηση και η πιο ιδανική άσκηση, που σμιλεύει το σώμα. Ο χορός είναι η τέχνη της αυτοέκφρασης και της ευεξίας. Φίλες και φίλοι της onenews.gr xορέψτε σε ρυθμούς και μελωδίες και η θλίψη θα δώσει τη θέση της στη χαρά και την αισιοδοξία κι αυτό μπορεί να σας το επιβεβαιώσει ο Errik Nourο σημερινός λαμπερός μας καλεσμένος, ο οποίος αυτή τη στιγμή κοιτάζει εκστατικά εκεί απέναντι τη νεαρή μπαλαρίνα, που φόρεσε στα λεπτεπίλεπτα πόδια της τις αγαπημένες της πουέντ κι άρχισε να λικνίζεται ανάμεσα σε πιρουέτες και σε ρομαντικούς, κλασικούς ρυθμούς πεταρίζοντας τις τεράστιες βλεφαρίδες της σε ένα ερωτικό κάλεσμα στον ωραίο Errik Nour, ο οποίος μαζί της θαρρώ ετοιμάζεται να μας χαρίσει έναν τελευταίο χορό πάνω στο βελούδινο πορφυρένιο χαλί της onenews.gr. Errik Nour σ΄ευχαριστούμε θερμά για την εδώ σημερινή σου αέρινη παρουσία.
Εγώ ευχαριστώ αγαπημένη, ευχαριστώ πάρα- πάρα πολύ και θέλω, αν μου επιτρέπεις, να δώσω μια τελευταία συμβουλή.
Ασφαλώς, ευπρόσδεκτη.
Τη συμβουλή λοιπόν θα τη δώσω στους γονείς και θα πω το εξής: Στηρίξτε τα παιδιά σας σε όποια απόφαση πάρουν γύρω από τον υπέροχο κόσμο των τεχνών, άσχετα αν αυτό λέγεται μπαλέτο, χορός, υποκριτική, μουσική ή όποια άλλη μορφή τέχνης. Να σας πω κάτι, στο ταλέντο η ομορφιά και η ευφυία δεν έχουν προέλευση και ποτέ δεν ξέρεις, που θα σε οδηγήσουν. Οπότε στηρίξτε τα παιδιά σας και να είστε πάντα δίπλα τους. Οπότε τελειώνοντας αυτή τη συνέντευξη θα ήθελα να σε ευχαριστήσω πάρα πολύ Άννα μου, που με έφερες εδώ, αλλά και την onenews.gr, που με φιλοξένησε, αλλά και το κοινό, που με έχει αγκαλιάσει και με στηρίζει όλα αυτά τα χρόνια πάνω στη σκηνή.
Εμείς χαιρόμαστε να έχουμε καλεσμένους του δικού σου επιπέδου. Τιμή μας και χαρά μας η εδώ παρουσία σου και θέλω πραγματικά να σε ευχαριστήσω και για τις γνώσεις, που μας χάρισες απλόχερα, γύρω από την ύψιστη τέχνη του χορού. Να είσαι πάντα καλά . Φίλες και φίλοι της onenews.gr λικνιστείτε στους υπέροχους κλασικούς ρυθμούς, που συνοδεύουν όλη αυτή την ώρα την κουβέντα μας ως μουσική υπόκρουση και χορέψτε ξεδιπλώνοντας το ταλέντο σας, καθώς θα συνοδεύετε στην έξοδο τον ωραίο Errik Nour.
