Σενάρια για πιο «σφιχτές», εξατομικευμένες προϋποθέσεις ένταξης στο μέτρο των αναστολών συμβάσεων εργασίας για το επίδομα 534 ευρώ με αλλαγή στα κριτήρια για τους δικαιούχους, μόλις το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες της πανδημίας του κορονοϊού, πέφτουν στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου. Στη φαρέτρα των νέων μέτρων υπάρχει άλλωστε, όπως έχει αποκαλύψει το ethnos.gr, δέσμη επιδοτούμενων προγραμμάτων απασχόλησης με στόχευση σε πληττόμενους κλάδους όπως ο τουρισμός, η εστίαση και το λιανεμπόριο.
Το μέτρο των αναστολών συμβάσεων – που είναι ευθέως συνδεδεμένο με τo επίδομα ειδικού σκοπού των 534 ευρώ αλλά και την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 100% στο ύψος του ονομαστικού μισθού – είναι ένα από τα πλέον μαζικά και δαπανηρά μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας. Γι’ αυτό και το οικονομικό επιτελείο επεξεργάζεται σενάρια για καλύτερη στόχευσή του, τα οποία όμως θα μπορούν να μπουν σταδιακά σε εφαρμογή, όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες και η πορεία της πανδημίας.
Νέα κριτήρια για το επίδομα 534 ευρώ
Στο πλαίσιο αυτό σκέψεις υπάρχουν για ένα σύστημα ένταξης στο μέτρο των αναστολών με βάση την μείωση τζίρου κάθε επιχείρησης. Σήμερα, όπως και από την αρχή της πανδημίας, το μέτρο των αναστολών συμβάσεων εργασίας λειτουργεί με λίστες κλειστών και πληττόμενων ΚΑΔ. Εντάσσονται δηλαδή οριζόντια ολόκληροι κλάδοι ενώ υπάρχει και καταστρατήγηση του μέτρου, με… επιτήδειους που δηλώνουν εργαζόμενους σε αναστολή, αλλά τους απασχολούν κανονικά είτε με τηλεργασία από το σπίτι είτε ακόμη και στον φυσικό χώρο δουλειάς. Γι’ αυτό, άλλωστε, εφαρμόστηκε το σύστημα της εκ των προτέρων δήλωσης από τον Φεβρουάριο.
Ένα μοντέλο ένταξης με βάση την πτώση τζίρου και όχι τον ΚΑΔ στηρίζεται σε εξατομικευμένο οικονομικό κριτήριο, που είναι και το ζητούμενο για τους επόμενους μήνες, καθώς διαφοροποιήσεις υπάρχουν ακόμη και ανάμεσα σε επιχειρήσεις του ίδιου κλάδου. Όπως πολλάκις έχει περιγραφεί από αξιωματούχους του οικονομικού επιτελείου, το ζητούμενο για την επόμενη μέρα – και καθώς η πίεση στον προϋπολογισμό αυξάνεται – είναι η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των διαθέσιμων κονδυλίων με πιο στοχευμένα μέτρα για την στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων που πραγματικά έχουν ανάγκη.
Για παράδειγμα θα μπορούσε να ισχύσει ως προϋπόθεση για ένταξη στο μέτρο των αναστολών ένα κριτήριο μείωσης τζίρου (κύκλου εργασιών) κατά τουλάχιστον 20% – 25% μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο συγκριτικά με μια περίοδο αναφοράς. Φυσικά ένας τέτοιος μηχανισμός θα μπορούσε να ισχύσει μόνο για τις ανοιχτές αλλά πληττόμενες και όχι για τις κλειστές με κρατική εντολή επιχειρήσεις και πάντα ανάλογα με την πορεία της υγειονομικής κρίσης.
Στα χνάρια του «Συν – Εργασία»
Όπως παρατηρούν έμπειρα στελέχη της αγοράς, ένα πιθανό μοντέλο προς μίμηση θα μπορούσε να είναι ο μηχανισμός «Συν – Εργασία», που ενσωματώνει συγκεκριμένα κριτήρια πτώσης τζίρου ως προϋποθέσεις ένταξης. Υπενθυμίζεται πως για να ενταχθεί μια επιχείρηση στον μηχανισμό «Συν – Εργασία» εξαρχής απαιτείται να έχει πτώση τζίρου τουλάχιστον 20%. Για παράδειγμα η ένταξη τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο απαιτεί μείωση τουλάχιστον κατά 20% του κύκλου εργασιών ΦΠΑ συγκριτικά με το άθροισμα κύκλου εργασιών Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου.
Ο μηχανισμός «Συν – Εργασία» ισχύει σήμερα έως τις 28 Φεβρουαρίου και είναι σίγουρο πως θα επεκταθεί και τους επόμενους μήνες, ώστε να λειτουργήσει ως «δίχτυ ασφαλείας» για τις επιχειρήσεις που θα αποσωληνώνονται σταδιακά από τις αναστολές συμβάσεων.
Οι αναστολές συμβάσεων εργασίας έχουν κοστίσει τουλάχιστον 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ από τον περασμένο Μάρτιο, εκ των οποίων το 1 δισεκατομμύριο αφορά το δεύτερο lockdown, δηλαδή την περίοδο Νοεμβρίου – Ιανουαρίου. Μόνο τον περασμένο Ιανουάριο καταβλήθηκαν 306 εκατομμύρια ευρώ σε 623.557 δικαιούχους. Τα ποσά αυτά αφορούν μόνο τo επίδομα ειδικού σκοπού των 534 ευρώ, χωρίς να συνυπολογίζεται το κόστος των ασφαλιστικών εισφορών. Υπενθυμίζεται πως ο κρατικός προϋπολογισμός καλύπτει το 100% των ασφαλιστικών εισφορών των εργαζομένων σε αναστολή στο ύψος του ονομαστικού τους μισθού.
Έρχονται προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης
Όπως έχει αποκαλύψει το ethnos.gr, σημαντικό ρόλο στην μετάβαση προς μια νέα κανονικότητα θα διαδραματίσουν επιδοτούμενα προγράμματα απασχόλησης, που δρομολογεί το υπουργείο Εργασίας, με στόχευση ειδικά σε πληττόμενους κλάδους όπως ο τουρισμός, η εστίαση και το λιανεμπόριο.
Τα νέα στοχευμένα προγράμματα απασχόλησης θα είναι ένα μείγμα επιδοτήσεων και επαγγελματικής κατάρτισης, με στόχο να ανακοπεί κύμα αύξησης της ανεργίας και να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια ομαλή μετάβαση στην νέα κανονικότητα. Θα έχουν δυο σκέλη:
- επιδοτήσεις – π.χ. μισθού και εισφορών
- αναβάθμιση δεξιοτήτων μέσω επαγγελματικής κατάρτισης
Θα ενταχθούν στην χρηματοδοτική «ομπρέλα» Του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ αναμένεται να νομοθετηθούν και να αρχίσουν να τρέχουν μέσα στο πρώτο 6μηνο του 2021, με στόχο όμως να παραμείνουν ενεργά ως δίχτυ ασφαλείας για την επόμενη ημέρα της πανδημίας. Στόχος είναι να συνδυαστούν οι επιδοτήσεις μισθού και εισφορών με την αναβάθμιση των δεξιοτήτων των δικαιούχων -ιδίως των ψηφιακών- μέσα από ένα «μείγμα» επιδότησης και επαγγελματικής κατάρτισης, που θα περιλαμβάνει και πιστοποίηση.
Προαναγγελία για τον Φεβρουάριο
Στο μεταξύ, με το σύστημα της προαναγγελίας προχωρούν πλέον αυστηρά οι αναστολές συμβάσεων εντός Φεβρουαρίου, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η καταστρατήγηση του μέτρου και να υπάρξει καλύτερη στόχευση.
Το υπουργείο Εργασίας προχώρησε σε μια εξαίρεση την Παρασκευή λόγω της έκτακτης ανακοίνωσης των νέων μέτρων. Έτσι, το αργότερο μέχρι σήμερα Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου πρέπει οι εργοδότες να δηλώσουν τις αναστολές συμβάσεων που αφορούν στο περασμένο Σάββατο 6/2/2021, καθώς δόθηκε μικρό περιθώριο από το υπουργείο Εργασίας, λόγω της έκτακτης επιβολής απαγόρευσης λειτουργίας επιχειρήσεων το Σαββατοκύριακο.
Διαφορετικά ισχύει η προαναγγελία. Για παράδειγμα, εργοδότης ανοιχτός αλλά πληττόμενος βάσει ΚΑΔ που θέλει να δηλώσει αναστολές συμβάσεων για την εβδομάδα 15 – 19 Φεβρουαρίου οφείλει να υποβάλλει τις σχετικές δηλώσεις στο «Εργάνη» το αργότερο έως την Κυριακή 14 Φεβρουαρίου.
Ευπαθείς ομάδες εργαζομένων
Παρατείνονται έως 28 Φεβρουαρίου τα έκτακτα μέτρα που ισχύουν για τις ευπαθείς ομάδες εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, που φτάνουν έως και την αναστολή της σύμβασης εργασίας, εφόσον ο μισθωτός δεν μπορεί να τεθεί σε τηλεργασία ή σε θέση back office.
Επιχορήγηση σε θέατρα και χώρους πολιτισμού
Με νέα απόφαση ορίζεται επιχορήγηση σε θέατρα, μουσικές σκηνές, χοροθέατρα, συναυλιακούς χώρους και χώρους παραστάσεων για Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο. Η επιχορήγηση ορίζεται στα 10 ευρώ ανά θέση για το 40% των συνολικών θέσεων (σύμφωνα με την άδεια λειτουργίας) για χώρους που λειτούργησαν Οκτώβριο ή και αρχές Νοεμβρίου. Η επιδότηση δίνεται για Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο και για μέγιστο αριθμό 24 παραστάσεων το μήνα. Για τους χώρους που έμεναν κλειστοί πριν το lockdown της 7ης Νοέμβρη, η επιδότηση ορίζεται στα 10 ευρώ ανά θέση για το 20% των συνολικών θέσεων (σύμφωνα με την άδεια λειτουργίας).
Δικαιούχοι είναι επιχειρήσεις που παρουσιάζουν πτώση κύκλου εργασιών τουλάχιστον 20% το 7μηνο 3/2020 – 9/2020 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα 2019. Ο παραγωγός πληρώνει στους καλλιτέχνες με ενεργό συμβόλαιο το 40% της αμοιβής τους, εφόσον δεν έχουν υπαχθεί σε αναστολή σύμβασης. Οι επιχειρήσεις που ήταν πληττόμενες και λειτουργούσαν μέχρι το lockdown της 7ης Νοέμβρη υποχρεούνται να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό θέσεων εργασίας, κατά την επαναλειτουργία τους και μέχρι την ολοκλήρωση της τρέχουσας χειμερινής θεατρικής περιόδου.
