Associated Press
Το CNN συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα που γνωρίζουμε μέχρι στιγμής και προχωρά σε μία ανάλυση που μπορεί να δώσει απαντήσεις για τις εξελίξεις στο μεσανατολικό
Ο Λίβανος βρίσκεται σε σοκ μετά από δύο συνεχόμενες θανατηφόρες επιθέσεις που στόχευσαν μέλη της Χεζμπολάχ – αρχικά με εκρήξεις σε βομβητές σε ολόκληρη τη χώρα την Τρίτη, και στη συνέχεια με εκρήξεις σε ασύρματους την Τετάρτη.
Βαθύτερη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή;
Ο πανικός, ο φόβος και η θλίψη έχουν κυριεύσει τη χώρα, καθώς ερωτήματα εγείρονται για το πώς πραγματοποιήθηκαν οι επιθέσεις, από πού προήλθαν οι συσκευές και εάν αυτή η τελευταία εξέλιξη θα μπορούσε να βυθίσει τη Μέση Ανατολή σε μια ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση, αναφέρει το CNN σε ανάλυσή του.
Τουλάχιστον 37 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, έχουν χάσει τη ζωή τους στις επιθέσεις, τις οποίες οι Λιβανέζοι αξιωματούχοι έχουν αποδώσει στο Ισραήλ. Χιλιάδες άλλοι είναι τραυματίες – πολλοί από τους οποίους σοβαρά ή σε κρίσιμη κατάσταση, αφού οι συσκευές επικοινωνίας εξερράγησαν στις τσέπες τους ή στο πρόσωπό τους.
Παρότι το Ισραήλ αρνήθηκε να σχολιάσει δημόσια, την Τετάρτη προειδοποίησε ότι ξεκινά μια «νέα εποχή» πολέμου, αφήνοντας να εννοηθεί έμμεσα ότι εμπλέκεται στις επιθέσεις.
Τι συνέβη, πότε και πού;
Η πρώτη επίθεση πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Τρίτης, όταν βομβητές εξερράγησαν ταυτόχρονα σε διάφορα σημεία του Λιβάνου – συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Βηρυτού και σε πολλές πόλεις στην κεντρική κοιλάδα Μπεκάα, περιοχές όπου η Χεζμπολάχ έχει ισχυρή παρουσία.
Βίντεο έδειξαν το αιματοβαμμένο αποτέλεσμα στους δρόμους και σε δημόσιους χώρους. Σε ένα βίντεο από κάμερα ασφαλείας, ένας άνδρας διαλέγει φρούτα σε ένα σούπερ μάρκετ όταν σημειώνεται η έκρηξη – αφήνοντάς τον να σφαδάζει από τον πόνο στο έδαφος, κρατώντας την κοιλιά του, ενώ γύρω του επικρατεί πανικός.
Τα νοσοκομεία του Λιβάνου γέμισαν γρήγορα, με το περιορισμένο προσωπικό να προσπαθεί να βοηθήσει εκατοντάδες τραυματίες – μερικοί από τους οποίους αναγκάστηκαν να ξαπλώσουν στο πάτωμα καθώς κατέφθαναν όλο και περισσότεροι τραυματίες.
Η δεύτερη επίθεση πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, όταν ασύρματοι εξερράγησαν στα προάστια της Βηρυτού και στο νότο της χώρας. Ένας αυτόπτης μάρτυρας, που δεν κατονομάστηκε για λόγους ασφαλείας, περιέγραψε πως είδε τα χέρια ενός άνδρα να ανατινάζονται από έναν ασύρματο κατά τη διάρκεια κηδείας της Χεζμπολάχ. Πυρκαγιές ξέσπασαν σε δεκάδες σπίτια, καταστήματα και οχήματα, ενώ βίντεο έδειχναν καπνούς να υψώνονται στους χαοτικούς δρόμους.
Γιατί το Ισραήλ θα στόχευε τον Λίβανο τη συγκεκριμένη στιγμή;
Η Χεζμπολάχ και το Ισραήλ βρίσκονται σε σύγκρουση εδώ και δεκαετίες, αλλά οι επιθέσεις μεταξύ τους έχουν αυξηθεί από τον περασμένο Οκτώβριο, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στη Γάζα, μετά από την αιματηρή επίθεση της παλαιστινιακής Χαμάς στο Ισραήλ.
Η Χεζμπολάχ αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου άξονα υπό την ηγεσία του Ιράν στη Μέση Ανατολή, που εκτείνεται από την Υεμένη, τη Συρία, τη Γάζα και το Ιράκ, ο οποίος συμμετέχει σε συνεχή σύγκρουση με το Ισραήλ και τους συμμάχους του τους τελευταίους δέκα μήνες.
Ο άξονας έχει δηλώσει ότι θα συνεχίσει να επιτίθεται σε ισραηλινούς στόχους όσο διαρκεί ο πόλεμος στη Γάζα, αναδεικνύοντας τον εαυτό του ως «υποστηρικτικό μέτωπο» για τους Παλαιστίνιους στη Λωρίδα, όπως περιέγραψε ένας ανώτερος ηγέτης της Χεζμπολάχ.
Το Ισραήλ ενδέχεται να επέλεξε αυτή τη χρονική στιγμή για τις επιθέσεις επειδή πίστευε ότι η Χεζμπολάχ είχε ανακαλύψει ότι κάτι πήγαινε λάθος με τους βομβητές, όπως ανέφερε μια ισραηλινή πηγή που γνωρίζει θέματα εθνικής ασφάλειας.
Ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου μπορεί επίσης να ήθελε να ενισχύσει την εγχώρια υποστήριξη. Αξιωματούχοι και κάτοικοι από τη βόρεια περιοχή της χώρας κλιμάκωσαν το αίτημα τους να επιστρέψουν στα σπίτια τους, μετά την απομάκρυνσή τους λόγω των επιθέσεων, πιέζοντας την κυβέρνηση να δράσει απέναντι στην απειλή των ρουκετών της Χεζμπολάχ από τον νότιο Λίβανο.
Την Τρίτη, το Ισραήλ έθεσε ως νέο πολεμικό στόχο την επιστροφή των κατοίκων της βόρειας περιοχής της χώρας στα σπίτια τους κοντά στα σύνορα – κάτι που εδώ και καιρό θεωρείται πολιτική αναγκαιότητα.
Πώς συνέβη;
Υπάρχουν ακόμα πολλά ερωτήματα για το πώς το Ισραήλ μπορεί να πραγματοποίησε τις επιθέσεις αυτή την εβδομάδα και από πού προήλθαν οι συσκευές που εξερράγησαν.
Η Χεζμπολάχ είναι πολύ μυστικοπαθής, και ο ηγέτης της έχει ζητήσει στο παρελθόν από τις οικογένειες να πετάξουν τα κινητά τους τηλέφωνα για να αποφύγουν την διείσδυση από ισραηλινό και αμερικανικό λογισμικό κατασκοπίας. Αυτός είναι ο λόγος που πολλά μέλη της Χεζμπολάχ και οι οικογένειές τους βασίζονται σε συσκευές ασύρματης επικοινωνίας χαμηλής τεχνολογίας, όπως οι βομβητές.
Οι συσκευές που εξερράγησαν ήταν καινούριες και είχαν αγοραστεί από τη Χεζμπολάχ τους τελευταίους μήνες, ανέφερε μια λιβανέζικη πηγή ασφαλείας στο CNN. Η New York Times ανέφερε ότι το Ισραήλ τοποθέτησε εκρηκτικά δίπλα στην μπαταρία σε κάθε σελίδα, καθώς και έναν διακόπτη για απομακρυσμένη ενεργοποίηση, επικαλούμενη Αμερικανούς και άλλους αξιωματούχους.
Όταν το CNN προσπάθησε να εντοπίσει την προέλευση των συσκευών, αναφέρει ότι βρήκε μια μυστηριώδη αλυσίδα εφοδιασμού που εκτείνεται από την Ασία στην Ευρώπη.
Κατεστραμμένοι βομβητές στον Λίβανο έφεραν το όνομα ενός Ταϊβανέζου κατασκευαστή – αλλά η εταιρεία ανέφερε ότι οι συσκευές κατασκευάστηκαν και πωλήθηκαν από μια ουγγρική εταιρεία στη Βουδαπέστη. Οι ουγγρικές αρχές το αρνήθηκαν, λέγοντας ότι η εταιρεία της Βουδαπέστης ήταν «μεσάζων εμπορίου» χωρίς εγκαταστάσεις παραγωγής στη χώρα.
Το CNN προσπάθησε να επικοινωνήσει με την εταιρεία και τον διευθύνοντα σύμβουλό της, αλλά δεν έλαβε απάντηση. Ωστόσο, σύμφωνα με το NBC News, η διευθύνουσα σύμβουλος επιβεβαίωσε σε τηλεφωνική κλήση ότι η εταιρεία της συνεργάστηκε με τον Ταϊβανέζο κατασκευαστή – αλλά αρνήθηκε ότι κατασκεύαζε τις συσκευές και είπε ότι ήταν απλώς «ο μεσάζων». Το CNN δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει τη δήλωσή της.
Κάνοντας την υπόθεση ακόμα πιο παράξενη, η διεύθυνση των γραφείων της εταιρείας βρίσκεται σε μια κατοικημένη περιοχή – όπου άλλοι κάτοικοι του κτιρίου είπαν ότι σπάνια έβλεπαν κάποιον να εργάζεται εκεί και ότι η εταιρεία της Βουδαπέστης δεν είχε ποτέ φυσική παρουσία στο κτίριο.
Εν τω μεταξύ, ο Λίβανος ανέφερε ότι οι ασύρματοι που εξερράγησαν ήταν ένα μοντέλο το οπόιο δεν παρήγαγε πλέον η ιαπωνική εταιρεία ICOM. Οι συσκευές δεν προμηθεύτηκαν από αναγνωρισμένο αντιπρόσωπο, δεν είχαν επίσημη άδεια και δεν είχαν ελεγχθεί από τις υπηρεσίες ασφαλείας, ανέφεραν οι αρχές του Λιβάνου.
Πώς αντέδρασαν η Χεζμπολάχ, το Ισραήλ και ο υπόλοιπος κόσμος;
Η Χεζμπολάχ έχει ορκιστεί αντίποινα, προειδοποιώντας την Τρίτη ότι το Ισραήλ θα «λάβει σίγουρα μια δίκαιη τιμωρία για αυτή την αμαρτωλή επίθεση, τόσο με αναμενόμενους όσο και με απρόβλεπτους τρόπους».
Η κυβέρνηση του Λιβάνου καταδίκασε επίσης την επίθεση ως «εγκληματική ισραηλινή επιθετικότητα» και παραβίαση της εθνικής τους κυριαρχίας.
Ο Υπουργός Εξωτερικών του Λιβάνου, Αμπντάλα Μπου Χαμπίμπ, δήλωσε την Τετάρτη στο CNN ότι φοβάται πως οι συνεχόμενες επιθέσεις στον Λίβανο αποτελούν «πρόλογο για πόλεμο», καλώντας το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες να βοηθήσουν στην επανίδρυση της ειρήνης κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Ισραήλ.
Δεν είναι σαφές σε τι βαθμό η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να προχωρήσει σε αντεπίθεση, αν πολλά από τα μέλη της είναι τραυματισμένα και οι βασικές μέθοδοι επικοινωνίας δεν είναι πλέον αξιόπιστες.
Εν τω μεταξύ, ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκαλάντ, φάνηκε να αναφέρεται στις επιθέσεις την Τετάρτη κατά την επίσκεψή του σε αεροπορική βάση, επαινώντας τις «εξαιρετικές επιτυχίες» του στρατού και της υπηρεσίας πληροφοριών. «Βρισκόμαστε στην αρχή μιας νέας εποχής σε αυτόν τον πόλεμο και πρέπει να προσαρμοστούμε», είπε ο Γκαλάντ.
Φαίνεται ότι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι δεν ήταν πλήρως ενημερωμένοι μέχρι να εμφανιστούν οι αναφορές για τις εκρήξεις, σύμφωνα με τρεις πηγές που γνωρίζουν το θέμα. Ισραηλινοί αξιωματούχοι ενημέρωσαν τις ΗΠΑ ότι επρόκειτο να πραγματοποιήσουν μια επιχείρηση στον Λίβανο την Τρίτη, αλλά δεν έδωσαν λεπτομέρειες για το τι σχεδίαζαν, είπαν οι πηγές.
Ο επικεφαλής των δικαιωμάτων του ΟΗΕ καταδίκασε τις επιθέσεις, χαρακτηρίζοντάς τις παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και καλώντας σε «ανεξάρτητη, διεξοδική και διαφανή έρευνα». Η διεθνής ΜΚΟ Human Rights Watch εξέφρασε παρόμοιες απόψεις, ζητώντας η έρευνα να είναι «άμεση» και να «διεξαχθεί επειγόντως».
