Νίκη ακροδεξιάς στη Θουριγγία/ AP
Η ακροδεξιά της Γερμανίας σημείωσε τη μεγαλύτερη εκλογική επιτυχία της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
H ιστορική νίκη του ακροδεξιού κόμματος, του AfD στις εκλογές της Κυριακής προκάλεσε έκπληξη, ανησυχία και μεγάλη πίεση στην κεντροαριστερή εθνική κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς. Αυτό που έδειξε όμως σίγουρα – σύμφωνα με την POLITICO- είναι ότι η Γερμανία γέρνει πλέον προς τα δεξιά, και η ακροδεξιά – που νίκησε στη Θουριγγία και ήρθε δεύτερη στη Σαξονία ήρθε για να μείνει όσο και αν προσπαθούν όλοι να την σταματήσουν.
«Η χώρα μας δεν μπορεί και δεν πρέπει να το συνηθίσει αυτό», δήλωσε ο Σολτς στο Reuters μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. «Το AfD κάνει ζημιά στη Γερμανία. Αποδυναμώνει την οικονομία, διχάζει την κοινωνία και καταστρέφει τη φήμη της χώρας μας».
Σύμφωνα με το Εuronews, η βαθιά δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση και τις εσωτερικές της διαμάχες, το αντιμεταναστευτικό συναίσθημα που μεγαλώνει και ο σκεπτικισμός απέναντι στη γερμανική στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία είναι μεταξύ των πολλών παραγόντων που συνέβαλαν τους πολίτες να στραφούν στην ακροδεξιά, ειδικά σε περιοχές της ανατολικής χώρας που δεν ευημερούν τόσο όσο οι δυτικές.
Στη Θουριγγία, το AfD -το οποίο έχει χαρακτηριστεί ως εξτρεμιστικό σε ορισμένα γερμανικά κρατίδια- κέρδισε σαφή νίκη με σχεδόν 33% των ψήφων. Στο πολυπληθέστερο κρατίδιο της Σαξονίας, η κεντροδεξιά Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) πέτυχε μια νίκη με περίπου 32% των ψήφων, με το AfD να ακολουθεί με μικρή διαφορά.
Τα βασικά συμπεράσματα μετά την ιστορική νίκη της στις εκλογές
Καθώς η ακροδεξιά της Γερμανίας σημείωσε τη μεγαλύτερη εκλογική επιτυχία της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πέντε είναι τα βασικά συμπεράσματα στα οποία καταλήγει το POLITICO μια ημέρα μετά τις εκλογές.
1. Το AfD ανεβαίνει παρά τις προσπάθειες να μπει φρένο
Οι κυρίαρχοι ηγέτες της Γερμανίας έχουν κάνει συντονισμένες προσπάθειες για να σταματήσουν την άνοδο του AfD προειδοποιώντας τους ψηφοφόρους για τον αυξανόμενο εξτρεμισμό του κόμματος, με ορισμένους ηγέτες να το αποκαλούν ακόμη και ναζιστικό κόμμα.
Οι εγχώριες αρχές σε κρατικό επίπεδο έχουν ταξινομήσει τα τοπικά παραρτήματα του κόμματος τόσο στη Σαξονία όσο και στη Θουριγγία ως εξτρεμιστικές οργανώσεις που στοχεύουν στο να υπονομεύσουν τη γερμανική δημοκρατία. Νωρίτερα φέτος, η Saskia Esken, η επικεφαλής του κεντροαριστερού Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), τάχθηκε υπέρ της συζήτησης για την απαγόρευση του AfD — έστω και μόνο, όπως το έθεσε, για να «τινάξει τους ψηφοφόρους» από τον εφησυχασμό τους.
Ο ηγέτης του AfD στη Θουριγγία, Bjorn Hocke, μια από τις πιο ακραίες προσωπικότητες του κόμματος, κρίθηκε δύο φορές ένοχος από γερμανικό δικαστήριο για σκόπιμη χρήση ναζιστικής ρητορικής. Όμως, παρά τις επίμονες προειδοποιήσεις από κεντρώους ηγέτες, θεσμούς και δικαστήρια, το AfD συνέχισε την άνοδό του, ιδιαίτερα στην Ανατολική Γερμανία.
Το γεγονός πως οι πολίτες χάνουν συνεχώς την αξιοπιστία τους προς τα κεντρώα κόμματα και τους θεσμούς της χώρας αποτελεί όπως φαίνεται και το βασικό πρόβλημα.
2. Το νέο κόμμα BSW αναδύεται για να γίνει μια βασική πολιτική δύναμη
Κατά κάποιο τρόπο, ο μεγαλύτερος νικητής της βραδιάς ήταν η λαϊκιστική-αριστερή Συμμαχία Sahra Wagenknecht (BSW), της οποίας ηγείται ένα πρώην μέλος του κομμουνιστικού κόμματος της Ανατολικής Γερμανίας. Το BSW τερμάτισε τρίτο και στις δύο πολιτείες, ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα για ένα κόμμα που δημιουργήθηκε μόλις πριν από μερικούς μήνες.
Το κόμμα έχει επανειλημμένα ζητήσει να τερματιστεί η γερμανική στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία και οι διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν – μια άποψη για την οποία υπάρχει μεγάλη συμπάθεια στην πρώην κομμουνιστική Ανατολή της Γερμανίας.
«Θέλουμε να τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και δεν βλέπουμε να συμβαίνει αυτό με ολοένα και περισσότερες παραδόσεις όπλων», δήλωσε η ιδρύτρια του κόμματος, Σάχρα Βάγκενκνεχτ, στο δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο ARD.
Λόγω του ολοένα και πιο κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου σε όλη την Ανατολή, ο ρόλος του BSW στον σχηματισμό κυβερνήσεων σε επίπεδο κράτους, αποδεικνύεται ιδιαίτερα σημαντικός, ιδιαίτερα όταν όλα τα κόμματα έχουν ορκιστεί να μη συνεργαστούν με το AfD
Τόσο στη Σαξονία όσο και στη Θουριγγία, το BSW είναι βέβαιο ότι θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στις επόμενες κυβερνήσεις.
3. Οι ψηφοφόροι τιμώρησαν τον κυβερνώντα συνασπισμό στο Βερολίνο (ξανά)
Τα τρία κόμματα του κυβερνώντος συνασπισμού της Γερμανίας — το SPD του Σολτς, οι Πράσινοι και το δημοσιονομικά συντηρητικό Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) — υπέστησαν σημαντικές απώλειες στις κάλπες της Κυριακής. Και τα τρία κόμματα του συνασπισμού στη Θουριγγία μαζί μετά βίας κέρδισαν πάνω από το σύνολο του 10% των ψήφων.
Ενώ το SPD έχασε λιγότερο έδαφος στις εκλογές, ήταν αδιαμφισβήτητα ένα πολύ κακό αποτέλεσμα για ένα κόμμα που σημείωσε τη χειρότερη επίδοσή του σε εθνικές εκλογές εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα στις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου.
Σε μια προσπάθεια να ανατρέψει την πολιτική της τύχη λίγο πριν από τις εκλογές, η κυβέρνηση του Σολτς ανακοίνωσε μια σειρά από σκληρότερα μεταναστευτικά μέτρα – που δείχνουν πώς η άνοδος του AfD σε ένα μήνυμα κατά της μετανάστευσης έχει κλονίσει το πολιτικό κατεστημένο της χώρας. Αλλά ακόμα και έτσι, η απόφαση αυτή δεν φάνηκε να βοήθησε την τύχη του κόμματος.
«Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που δεν έχουν εμπιστοσύνη στην ικανότητα της καθιερωμένης πολιτικής να βρει λύσεις και ως εκ τούτου επέλεξε σκόπιμα ένα αρνητικό μοντέλο», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του SPD, Kevin Kuhnert, σήμερα Δευτέρα.
Το SPD έχει την ευκαιρία να ρεφάρει στις 22 Σεπτεμβρίου, στις εκλογές στο Βραδεμβούργου. Στις δημοσκοπήσεις το SPD συγκεντρώνει ποσοστό 20%, ωστόσο και πάλι έρχεται δεύτερο αφού το AfD έρχεται και πάλι πρώτο με 24%.
4. Το AfD έχει μετατραπεί σε «λαϊκό κόμμα» στην Ανατολική Γερμανία
Τα ακροδεξιά κόμματα σε όλη την Ευρώπη επωφελούνται συχνά από ψηφοφόρους οι οποίοι δείχνουν τη δυσαρέσκειά τους για τα κυρίαρχα κόμματα στις κάλπες, τιμωρώντας τα ουσιαστικά. Αλλά στην Ανατολική Γερμανία, φαίνεται ότι οι ψηφοφόροι αγκαλιάζουν όλο και περισσότερο το AfD όχι ως τρόπο διαμαρτυρίας στα κυρίαρχα, αλλά από σοβαρή πολιτική πεποίθηση.
Κάθε δεύτερος ψηφοφόρος του AfD στη Θουριγγία και τη Σαξονία ψήφισε το κόμμα επειδή πιστεύει στο μήνυμά του. Αυτή είναι μια αλλαγή σε σχέση με προηγούμενες εκλογές.
Επιπλέον, οι ψηφοφόροι και στις δύο πολιτείες, σύμφωνα με έρευνες, δήλωσαν ότι το AfD μπορεί να εκπροσωπήσει τα συμφέροντα των ανθρώπων στην ανατολική Γερμανία και να ακολουθήσει καλύτερες πολιτικές όσον αφορά το άσυλο και τους μετανάστες. Και σε άλλα θέματα, συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής προστασίας και της καταπολέμησης του εγκλήματος, το κόμμα κατατάχθηκε μεταξύ των δύο κορυφαίων κομμάτων όσον αφορά την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων.
5. Η οικοδόμηση κυβερνήσεων συνασπισμού μπορεί να είναι ένα εκτεταμένο δράμα
Δεν είναι η πρώτη φορά που πολιτικοί αναμένεται δοκιμαστούν στον σχηματισμό συνασπισμών στην ανατολική Γερμανία. Μετά τις προηγούμενες πολιτειακές εκλογές στη Θουριγγία το 2019, ξέσπασε μια μεγάλη πολιτική κρίση όταν ο Τόμας Κέμμεριχ, πολιτικός του FDP, εξελέγη πρωθυπουργός με την υποστήριξη του AfD.
Η συνεργασία με το AfD οδήγησε σε μια μαζική πανεθνική κατακραυγή, αναγκάζοντας τον Κέμμεριχ να υποχωρήσει. Αντικαταστάθηκε από τον Μπόντο Ράμελοου του κόμματος της Αριστεράς, ο οποίος προήδρευσε σε μια κυβέρνηση μειοψηφίας.
Αυτό το επεισόδιο υπογράμμισε τη δυσκολία σχηματισμού κυβερνήσεων συνασπισμού χωρίς το AfD σε ένα όλο και πιο διασπασμένο πολιτικό τοπίο σε όλη την Ανατολή.
Παρά τις ισχυρές επιδόσεις του AfD τόσο στη Σαξονία όσο και στη Θουριγγία την περασμένη Κυριακή, το κόμμα είναι απίθανο να πάρει την εξουσία επειδή όλα τα άλλα κόμματα λένε ότι δεν θα σχηματίσουν συνασπισμούς μαζί του. Στη Θουριγγία, επομένως, η μόνη ρεαλιστική κυβέρνηση πλειοψηφίας που θα σχηματιστεί είναι μια συμμαχία μεταξύ του CDU, της BSW και του κόμματος της Αριστεράς. Το CDU, ωστόσο, σε ψήφισμα του κόμματος απέκλεισε επισήμως κάθε συνεργασία με το κόμμα της Αριστεράς.
