Τις κυρώσεις που όλοι ανέμεναν επέβαλαν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Λευκορωσία, καταδικάζοντας στην ουσία την απόφαση για κρατική αεροπειρατεία που πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων στην Σύνοδο Κορυφής της Δευτέρας.  Μεταξύ άλλων, οι ευρωπαίοι ηγέτες στη Σύνοδο Κορυφή αποφάσισαν τον αποκλεισμό του εναέριου χώρου της ΕΕ σε αεροπλάνα της χώρας.

Αναλυτικά τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τη Λευκορωσία:

Παράλληλα το Συμβούλιο ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του δημοσιογράφου, Ρόμαν Προτάσεβιτς και της συντρόφου του. Επίσης αποφασίστηκε να επιβληθούν ατομικές κυρώσεις κατά αξιωματούχων που συνδέονται με την επιχείρηση, και καλούν τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας να ξεκινήσει έρευνα σχετικά με αυτό που ορισμένοι χαρακτηρίζουν «κρατική αεροπειρατεία».

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει απερίφραστα την αναγκαστική προσγείωση μιας πτήσης της Ryanair στο Μινσκ της Λευκορωσίας, στις 23 Μαΐου 2021, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών και την κράτηση του δημοσιογράφου Ραμάν Πρoτάσεβιτς και Σόφια Σαπέγκα, από τις αρχές της Λευκορωσίας.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο:

• ζητεί την άμεση απελευθέρωση των Ρομάν Προτάσεβιτς και Σοφία Σαπέγκα και να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία τους ·
• καλεί τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας να διερευνήσει επειγόντως αυτό το άνευ προηγουμένου και απαράδεκτο περιστατικό ·
• καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει πρόσθετους καταλόγους προσώπων και οντοτήτων το συντομότερο δυνατό βάσει του σχετικού πλαισίου κυρώσεων ·
• καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει περαιτέρω στοχοθετημένες οικονομικές κυρώσεις και καλεί τον Ύπατο Εκπρόσωπο και την Επιτροπή να υποβάλουν προτάσεις προς το σκοπό αυτό χωρίς καθυστέρηση ·
• καλεί όλους τους αερομεταφορείς που εδρεύουν στην ΕΕ να αποφύγουν τις πτήσεις πάνω από τη Λευκορωσία ·
• καλεί το Συμβούλιο να εγκρίνει τα απαραίτητα μέτρα για την απαγόρευση της πτήσης εναέριου χώρου της ΕΕ από τις αεροπορικές εταιρείες της Λευκορωσίας και για την αποτροπή της πρόσβασης σε αερολιμένες της ΕΕ για πτήσεις που εκτελούν τέτοιες αεροπορικές εταιρείες
• υποστηρίζει την αλληλεγγύη προς τη Λετονία μετά την αδικαιολόγητη απέλαση Λετονών διπλωμάτων

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παραμείνει δεσμευμένο στο θέμα.

Conclusions on #Belarus adopted at #EUCO chaired by @eucopresident pic.twitter.com/MWco6QEiTy

— Barend Leyts (@BarendLeyts) May 24, 2021

Τζο Μπάιντεν: «Σκανδαλώδης» η εκτροπή του αεροσκάφους της Ryanair

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν καταδίκασε χθες Δευτέρα τη «σκανδαλώδη» εκτροπή ευρωπαϊκού αεροσκάφους που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα προς το Βίλνιους από τις λευκορωσικές αρχές στο Μινσκ για να συλληφθεί αντίπαλος του καθεστώτος του Αλεξάντρ Λουκασένκο, που ο Αμερικανός πρόεδρος αξίωσε να αφεθεί ελεύθερος αμέσως.

«Οι ΗΠΑ καταδικάζουν με τον εντονότερο τρόπο την εκτροπή του αεροσκάφους και τη σύλληψη» του Ρομάν Προτασέβιτς, αναφέρει ο Δημοκρατικός πρόεδρος σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του.

«Αυτό το σκανδαλώδες συμβάν και το βίντεο στο οποίο ο κ. Προτασέβιτς μοιάζει να μιλά πιεζόμενος είναι επονείδιστες επιθέσεις στην πολιτική διαφωνία και στην ελευθερία του Τύπου», συνεχίζει ο κ. Μπάιντεν, τασσόμενος υπέρ των κυρώσεων που επέβαλε η ΕΕ σε βάρος της Λευκορωσίας και καλώντας να αφεθεί ελεύθερος ο αντιφρονών.

Οι ΗΠΑ «ενώνουν τη φωνή τους με αυτές που απευθύνουν έκκληση να διενεργηθεί διεθνής έρευνα» για τα γεγονότα, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος «χαιρετίζει την είδηση ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε στοχευμένες οικονομικές κυρώσεις και άλλα μέτρα» και σημειώνει πως «ζήτησα από την ομάδα μου να εξετάσει τις προσήκουσες επιλογές ώστε οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν, σε στενό συντονισμό με την ΕΕ, άλλους συμμάχους και εταίρους και διεθνείς οργανισμούς».

Οι ηγέτες των 27 χωρών μελών της ΕΕ αποφάσισαν χθες βράδυ να κλείσουν τον εναέριο χώρο τους στη Λευκορωσία και να επιβάλουν νέο γύρο κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης του Αλεξάντρ Λουκασένκο.

Συνέστησαν επίσης στις ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες να παρακάμπτουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, διευκρίνισε εκπρόσωπος του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, του Σαρλ Μισέλ.

Ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, ο Τζέικ Σάλιβαν, συζήτησε από την πλευρά του με τη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, μορφή της λευκορωσικής αντιπολίτευσης εξόριστη στη Λιθουανία, στην οποία εξέφρασε τη «σθεναρή υποστήριξη των ΗΠΑ» στα αιτήματα για «δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες» του «λευκορωσικού λαού», ανέφερε ανακοίνωση Τύπου της εκπροσώπου του.

Ο Ρομάν Προτασέβιτς, 26 ετών, και η σύντροφός του, η Σοφία Σαπέγκα, επέβαιναν την Κυριακή σε Boeing 737 της Ryanair που εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους όταν εξετράπη στο Μινσκ, την πρωτεύουσα της Λευκορωσίας, με πρόφαση πληροφορία για βόμβα που αποδείχθηκε ψευδής. Συνελήφθησαν στο αεροδρόμιο. Ο νεαρός, που κρατείται στο Μινσκ, προχώρησε σε «ομολογία» σε βίντεο που μεταδόθηκε από τη λευκορωσική κρατική τηλεόραση.

ΚLM και Lyfthansa ανακοίνωσαν την διακοπή των πτήσεων

Η αεροπορική εταιρεία KLM, η ολλανδική θυγατρική της Air France-KLM θα διακόψει προσωρινά τις πτήσεις της πάνω από τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας. Το ολλανδικό πρακτορείο ANP μετέδωσε αυτήν την πληροφορία λίγη ώρα αφότου ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε κάλεσε όλες τις αεροπορικές εταιρείες στην Ευρώπη να αποφεύγουν τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας.

Νωρίτερα και η γερμανική εταιρεία Lufthansa ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις της στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, μετά την αναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους της Ryanair. «Λόγω της παρούσης κατάστασης, διακόπτουμε προς το παρόν τις επιχειρήσεις μας στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας», ανέφερε η γερμανική εταιρεία σε ανακοίνωσή που έστειλε στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Στη φυλακή ο Προτασέβιτς – Βίντεο τον δείχνει κακοποιημένο

Στo μεταξύ στη φυλακή κρατείται ο Λευκορώσος δημοσιογράφος και ακτιβιστής Ρομάν Προτασέβιτς, ο οποίος συνελήφθη στο Μινσκ όταν το αεροσκάφος στο οποίο επέβαινε – που πραγματοποιούσε την πτήση Αθήνα – Βίλνιους– εξαναγκάστηκε να προσγειωθεί στη λευκορωσική πρωτεύουσα. Αυτό αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας και μάλιστα υποστηρίζει πως ο Προτασέβιτς δεν έχει παραπονεθεί για προβλήματα υγείας.

Την ίδια ώρα μέσα από τη Λευκορωσία, δημοσίευσαν βίντεο του Προτασέβιτς στο οποίο, σύμφωνα με δημοσιογράφο που το ανήρτησε στο Twitter,  ο ίδιος πιέζεται για να ομολογήσει πως «σχεδίαζε ταραχές». Η Λευκορωσίδα δημοσιογράφος Hanna Liubakova, υποστηρίζει πως ο δημοσιογράφος έχει ξυλοκοπηθεί και ότι τα σημάδια στο κούτελό του είναι από χτυπήματα.

#Belarus Breaking. Pro-government channels published Raman #Pratasevich video address. He was forced to say he is confessing that he was “plotting riots” pic.twitter.com/vhyIs6FmWC

— Hanna Liubakova (@HannaLiubakova) May 24, 2021

Νωρίτερα το δίκτυο NEXTA, στο οποίο έγραφε ο Προτάσεβιτς, αλλά και το AFP, ανέφεραν πως ο Προτάσεβιτς νοσηλεύεται με καρδιολογικά προβλήματα και σε κρίσιμη κατάσταση σε νοσοκομείο του Μινσκ. Τα δίκτυα επικαλούνται πληροφορίες που φέρεται να έδωσε η ίδια η μητέρα του 26χρονου δημοσιογράφου.

#BREAKING UN chief backs 'independent investigation' into Belarus forced landing, as EU's von der Leyen vows 'severe consequences' for Belarus pic.twitter.com/PzbSKGr8Hp

— AFP News Agency (@AFP) May 24, 2021

Το Μινσκ εμπλέκει την Χαμάς στην αεροπειρατεία

Οι Αρχές της Λευκορωσίας δήλωσαν πως μια απειλή για τοποθέτηση βόμβας, που αποδείχτηκε ανύπαρκτη, στο επιβατικό αεροσκάφος της Ryanair, που το ανάγκασε να εκτρέψει αιφνίδια την πορεία του και να προσγειωθεί χθες στο Μινσκ, όπου οι αρχές συνέλαβαν έναν επιβαίνοντα αντιφρονούντα δημοσιογράφο, ήταν γραμμένη στο όνομα της παλαιστινιακής ένοπλης οργάνωσης Χαμάς.

Οι λευκορωσικές αρχές έδωσαν στη δημοσιότητα αυτό που είπαν ότι ήταν ένα μήνυμα της απειλής για τοποθέτηση βόμβας, καθώς αξιωματούχοι επιδιώκουν να εκτονώσουν μια αυξανόμενη διεθνή κατακραυγή για αυτό που δυτικές πρωτεύουσες καταγγέλλουν ως μια πράξη «κρατικής αεροπειρατείας». Ο Φάουζι Μπάρχουμ, εκπρόσωπος της Χαμάς, αρνήθηκε ότι η οργάνωση είχε οποιαδήποτε γνώση ή σύνδεση με το περιστατικό.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Λευκορωσίας δήλωσε ότι το Μινσκ ενήργησε με βάση τους διεθνείς κανονισμούς και ένας ανώτερος αξιωματούχος μεταφορών διάβασε δυνατά αυτό που είπε ότι ήταν το μήνυμα της απειλής για τοποθέτηση βόμβας.

«Εμείς, οι στρατιώτες της Χαμάς, απαιτούμε το Ισραήλ να προχωρήσει σε κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας. Απαιτούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποσύρει την υποστήριξή της στο Ισραήλ σε αυτόν τον πόλεμο», είπε ο επικεφαλής της υπηρεσίας αεροπορίας του υπουργείου Μεταφορών, διαβάζοντας το κείμενο. «Υπάρχει μια βόμβα σε αυτό το αεροπλάνο. Εάν δεν ικανοποιήσετε τα αιτήματά μας, η βόμβα θα εκραγεί πάνω από το Βίλνιους στις 23 Μαΐου», είπε ο αξιωματούχος.Ο Μπάρχουμ υπογράμμισε πως η Χαμάς «δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτό».